Uống gì để có nhiều sữa cho con bú luôn là vấn đề khiến nhiều mẹ sau sinh đau đầu. Đừng quá lo lắng, với gợi ý các thức uống lợi sữa trong bài viết dưới đây sẽ giúp mẹ có nguồn sữa dồi dào và giàu dưỡng chất giúp con cao lớn, khỏe mạnh và thông minh.
Sữa mẹ giàu dinh dưỡng và kháng thể nên được các chuyên gia sức khỏe khuyến khích nên cho con bú mẹ hoàn toàn trong những tháng đầu đời để đảm bảo sự phát triển toàn diện. Nếu mẹ mong muốn cho con bú sữa mẹ hoàn toàn trong ít nhất 6 tháng đầu đời, hãy tham khảo ngay bài viết dưới đây để tìm cho mình những loại thức uống lợi sữa nhất nhé!
Mẹ cho con bú cần uống bao nhiêu nước mỗi ngày?
sữa mẹ có đến 90% là nước, do đó, việc cung cấp đủ nước cho cơ thể trong thời gian cho con bú rất quan trọng. Nếu uống không đủ nước, cơ thể người mẹ sẽ không thể tiết ra đủ lượng sữa cần thiết cho con bú, dẫn đến trẻ – đặc biệt trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dưới 6 tháng tuổi – bị thiếu dinh dưỡng, ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện thể chất và trí não. Chưa kể, điều này còn khiến cơ thể mẹ bị mất nước không tốt cho quá trình hồi phục sức khỏe sau sinh.
Theo đó, chuyên gia dinh dưỡng khuyên, mỗi ngày mẹ cho con bú nên uống từ 2,5 – 3 lít nước tương đương 8 – 10 ly nước/ ngày. Nước có thể bao gồm nước lọc, sữa, nước canh, súp, nước ép hoa quả tươi…
Một điều mẹ cần ghi nhớ khi uống nước đó là, nên bổ sung cho cơ thể các loại nước ấm như nước lọc, sữa nóng để kích thích sữa tiết ra nhanh và nhiều hơn. Tuy nước quan trọng đối với việc sản xuất sữa, nhưng mẹ cũng không nên uống quá nhiều bởi chúng cũng có thể gây tác dụng ngược, ảnh hưởng đến chất lượng và quá trình sản xuất sữa.
Cách để nhận biết mẹ đã cung cấp đủ lượng nước cơ thể hay chưa cần là quan sát màu sắc nước tiểu. Nước tiểu nếu có màu vàng nhạt nghĩa là đã uống đủ nước, còn màu vàng đậm là dấu hiệu cho thấy cơ thể bị mất nước nhẹ mẹ cần bổ sung thêm.
Uống gì để có nhiều sữa cho con bú: 23 thức uống lợi sữa cho mẹ
Với những người nuôi con bằng sữa mẹ, việc ăn gì để nhiều sữa, uống gì để lợi sữa, tăng cường dinh dưỡng nuôi con khôn lớn luôn là mối quan tâm hàng đầu. Vậy thì, mẹ hãy lưu ngay lại danh sách các thức uống lợi sữa sau đây để tham khảo và áp dụng trong suốt thời gian cho con bú nhé!
1. Uống gì để nhiều sữa: Nước lọc
Nước rất quan trọng đối với cơ thể con người, đặc biệt mẹ sau sinh bởi đây chính là “nguyên liệu” tạo nguồn sữa dồi dào. Như đã nêu trên, 90% thành phần trong sữa mẹ là nước, vì vậy, mẹ cần bổ sung đủ lượng nước lọc cơ thể cần mỗi ngày. (1)
2. Nước ép hoa quả
Các loại sinh tố, nước ép thơm ngon từ trái cây tươi là bưởi, cam quýt, đu đủ, nho, thanh long… chứa rất nhiều vitamin và khoáng chất như vitamin C, B1, B2, B3, canxi, sắt, chất xơ, kali, magie… Những dưỡng chất này không chỉ giúp người mẹ sau sinh mau chóng hồi phục sức khỏe (ngăn ngừa chảy máu sau sinh, tiêu hóa tốt, tạo hồng cầu, bổ sung năng lượng…) mà còn giúp lượng và chất lượng sữa thơm ngon, giàu dinh dưỡng rất tốt cho sự phát triển toàn diện của trẻ.
Những loại trái cây trên, ngoài chế biến thành món sinh tố, nước ép mẹ cũng có thể ăn trực tiếp hàng ngày đều có tác dụng rất tốt.
3. Uống sữa ấm mỗi ngày giúp lợi sữa sau sinh
Uống gì để có nhiều sữa cho con bú? Uống sữa, nhất là sữa ấm trước khi cho con bú ít nhất 10 phút cũng là lời khuyên dành cho các mẹ sau sinh đến từ nhiều chuyên gia dinh dưỡng. Sữa giàu dưỡng chất, uống khi còn ấm nóng sẽ giúp lượng sữa mẹ về nhanh, nhiều và cô đặc hơn.
Lưu ý, với những mẹ ăn ít, ăn không ngon miệng, uống sữa được xem là cách cung cấp dinh dưỡng phù hợp để đảm bảo lượng sữa cho con bú, đồng thời giúp mẹ đảm bảo sức khỏe. Dù vậy, mẹ cũng không nên lạm dụng uống sữa để bỏ bữa thường xuyên nhằm tránh cơ thể chậm hồi phục.
4. Thức uống lợi sữa: Nước gạo lứt rang
Theo phân tích thành phần, trong nước gạo lứt rang có chứa nhiều vitamin nhóm B (bao gồm B1, B2, B3, B5, B6) và các khoáng chất canxi, kali, natri, sắt, selen, magie… – những dưỡng chất rất tốt cho sự tăng trưởng của trẻ.
Hơn nữa, gạo lứt rang còn là thức uống thơm ngon, không gây tăng cân, giải độc, thanh lọc cơ thể hiệu quả. Một công dụng không thể không kể đến của nước gạo lứt rang nữa là “gọi” sữa mẹ về nhiều hơn, thơm hơn. Vì vậy, mẹ đừng quên bổ sung loại thức uống này trong danh sách thức uống lợi sữa sau sinh của mình nhé! Nếu thích, mẹ có thể sử dụng nước gạo lứt rang thay thế nước uống hàng ngày cũng được.
5. Nước vừng đen
Vừng đen được biết đến là một vị thuốc quý trong Đông y do tính bình, có vị ngọt. Sử dụng vừng đen thường xuyên sẽ giúp dưỡng huyết, bổ ngũ tạng, nhuận tràng, sáng mắt, đen tóc, đẹp da và đặc biệt lợi sữa với phụ nữ sau sinh cho con bú.
Vừng đen làm sạch, rang với lửa vừa cho thơm lên sau đó mang xay nhuyễn thành bột để dùng. Mỗi lần sử dụng pha 3 muỗng nhỏ bột với 200ml nước ấm và uống. Mặc dù vừng đen và vừng trắng giống nhau, tuy nhiên uống vừng đen sẽ kích sữa về hiệu quả hơn.
6. Nước từ hỗn hợp các loại đậu
Chứa nhiều các vitamin (vitamin B, C, E), khoáng chất (kali, canxi, sắt, magie), chất xơ… nhóm ngũ cốc họ đậu như đậu đen, đậu đỏ, đậu xanh, đậu nành… không chỉ có lợi cho sức khỏe sản phụ (tốt cho tiêu hóa, tốt cho da, mắt, tốt cho tim mạch, kiểm soát huyết áp, tăng cường miễn dịch…) mà còn lợi sữa, giúp sữa thơm ngon, dinh dưỡng và nhanh về hơn. Vì vậy, hãy thường xuyên uống chúng để cung cấp nguồn sữa dinh dưỡng cho con nhé mẹ!
7. Nước rau má giúp tăng tiết sữa
Với những mẹ thích uống nước rau má, đây cũng là thức uống lợi sữa không nên bỏ qua. Ngoài công dụng lợi sữa, rau má còn có tác dụng làm mát giải nhiệt cơ thể, tăng cường lưu thông khí huyết ở mẹ sau sinh, giúp da dẻ hồng hào.
Dù rau má tốt nhưng cũng cần lưu ý khi sử dụng tăng tiết sữa, mẹ chỉ nên uống rau má 3 lần/ tuần, mỗi lần uống 40g. Uống 1 tháng nên nghỉ nửa tháng để tránh tiêu chảy và tăng đường trong máu…
8. Nước rau ngót, nước chùm ngây
Từ xưa, rau ngót được biết đến là loại rau tốt cho sản phụ khi kích thích tử cung co bóp làm sạch sản dịch nhanh chóng, làm lành vết thương, hoạt huyết, giải độc, lợi tiểu. Bên cạnh đó, rau ngót còn giúp kích thích sữa mẹ về nhiều và chất lượng hơn bởi thành phần chứa nhiều chất đạm, vitamin A, B, C và khoáng chất canxi, sắt…
Cùng với rau ngót, chùm ngây cũng chứa nhiều các chất dinh dưỡng quan trọng, đóng vai trò chủ yếu trong việc tạo sữa. Theo các chuyên gia, thường xuyên dùng rau chùm ngây sau sinh cũng thúc đẩy việc gọi sữa về nhanh chóng.
9. Nước lá thìa là, hạt thìa là
Một số nghiên cứu đã chỉ ra, trong thìa là có chứa thành phần tương tự như nội tiết tố nữ estrogen. Do đó mẹ sau sinh nếu sử dụng thìa là sẽ giúp quá trình tiết sữa của cơ thể diễn ra tốt hơn. Ngoài ra, thìa là còn có công dụng hỗ trợ trị mất ngủ, đau bụng, bổ thận… Tuy nhiên, thìa là có vị cay, hơi đắng, hơi hăng có thể khó sử dụng với một số người.
10. Nước lá mít
Đối với những mẹ sau sinh bị tắc/ hoặc mất sữa, lá mít là “bài thuốc” điều trị hiệu quả theo dân gian. Không chỉ thế, đây còn là một trong những loại thức uống lợi sữa với mùi thơm đặc trưng, vị ngọt khá dễ uống.
11. Nước lá đinh lăng giúp lợi sữa
Mẹ ít sữa nên uống gì, không thể không kể đến lá đinh lăng. Theo Đông y, uống nước lá đinh lăng thường xuyên có thể giúp mẹ tăng nguồn sữa dồi dào cho con bú. Chưa kể, thông tiểu, trị ho, an thần giúp ngủ ngon, chữa kiết lỵ, nhanh lành vết thương cũng là những công dụng của lá đinh lăng đã được kiểm chứng.
12. Uống nước lá chè vằng giúp lợi sữa
Hãm lá chè vằng uống cũng là chọn lựa phù hợp với những chị em nuôi con bằng sữa mẹ. Nếu mẹ muốn có nguồn sữa dồi dào cho con bú, tiêu hóa tốt, ăn uống ngon miệng, cơ thể sớm phục hồi có thể uống lá chè vằng mỗi ngày. Uống nước chè vằng ấm sẽ giúp sữa về nhanh hơn uống nguội.
13. Sữa gạo nếp, gạo tẻ, hạt sen
Hỗn hợp gạo nếp, tẻ, hạt sen nấu nhừ để lấy nước uống cũng có tác dụng kích thích sữa mẹ về nhiều và chất lượng hơn cho con bú. Lưu ý, để nước đạt chất lượng, mẹ không nên nấu quá nhiều gạo, chỉ nên nấu lượng vừa phải thôi nhé!.
14. Nước nụ hoặc lá vối
Loại thức uống (như trà/ hoặc chè) này khá phổ biến với các sản phụ ở miền Bắc. Uống nước nụ hoặc lá vối tươi hoặc đã phơi khô vừa tăng lượng sữa vừa giải nhiệt cơ thể, thanh lọc gan rất tốt.
15. Nước đậu đỏ giúp lợi sữa
Uống nước đậu đỏ sẽ giúp tuyến sữa hoạt động tốt, nhờ vậy cung cấp lượng sữa dồi dào cho con bú. Lưu ý, mẹ nên chọn những hạt đậu đỏ tròn, chắc mẩy, không bị mốc hoặc có mùi lạ rửa sạch, sau đó rang cho dậy mùi thơm và nấu nước uống.
16. Nước lá bồ công anh
Ngoài chứa những dưỡng chất như sắt, canxi, magie, vitamin A, B1, B6… tốt cho sức khỏe người mẹ và trẻ nhỏ, uống nước lá bồ công anh lượng sữa mẹ cũng sẽ được cải thiện. Mẹ có thể uống lá bồ anh công tươi hoặc khô. Nếu uống khô, liều dùng khoảng 10g, nấu với 1 lít nước dùng trong ngày; nếu tươi dùng 50g.
17. Nước hạt bí đỏ
Hạt bí đỏ khô tách bỏ vỏ, xay thành bột hòa với nước ấm, uống trong khoảng 3 đến 5 ngày mẹ sẽ thấy lượng sữa về nhiều hơn. Hoặc mẹ cũng có thể dùng hạt bí đỏ tươi, cho vào cối xay nhuyễn sau đó nấu sôi lên và lọc lấy nước uống.
18. Nước trái cây ngâm infused water
Khác với cách chế biến thức uống từ nước ép hay sinh tố, infused water được biết đến là cách pha chế thức uống từ trái cây tươi (bưởi, dâu, cam, thơm, dưa hấu, việt quất, mâm xôi, dừa, kiwi…) kết hợp một số loại thảo mộc (húng quế, hương thảo…).
Trái cây và thảo mộc sau khi được rửa sạch, cùng ngâm với nước lọc trong vài giờ sẽ hòa quyện với nhau về mùi thơm, màu sắc tạo thành loại thức uống thơm ngon, tốt cho sức khỏe mẹ cho con bú.
19. Trà thảo dược
Các loại thảo dược, thảo mộc là những loại cây vừa có mùi thơm, vừa tốt cho sức khỏe nên rất được ưa chuộng. Trên thị trường hiện đang có bán một số loại trà thảo dược có tác dụng tăng tiết sữa, lợi sữa mẹ sau sinh có thể sử dụng.
Dù vậy, mẹ cũng cần cân nhắc và thận trọng khi sử dụng, nhất là những loại có chứa bạc hà, mùi tây, hoa nhài, cây xô thơm… vì chúng chống tiết sữa cũng như có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ. Do đó, khi muốn sử dụng các loại trà thảo dược, thảo mộc tốt nhất mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước.
20. Sữa hạnh nhân
Không thể không nhắc đến sữa hạnh nhân trong danh sách thực phẩm lợi sữa mẹ cho con bú. Hạt hạnh nhân cực giàu axit béo omega-3 và canxi giúp tăng cường kích thích tố tiết sữa ở mẹ sau sinh.
21. Nước ép rau củ
Nước ép rau củ, đặc biệt là cà rốt rất giàu vitamin A có tác dụng cải thiện đáng kể chất và lượng sữa mẹ. Uống một ly nước ép cà rốt sau bữa ăn sẽ mang đến cho mẹ kết quả đáng ngạc nhiên. Ngoài ra, cà chua cũng rất tốt mẹ hãy thử nhé!
22. Nước ép táo
Ăn một trái táo mỗi ngày sẽ giúp bạn có nguy cơ tránh khỏi bệnh tật. Trong táo chứa nhiều dưỡng chất rất tốt cho sức khỏe. Đặc biệt, nếu mẹ sau sinh mỗi ngày uống một ly nước ép táo không chỉ nhanh chóng hồi phục sức khỏe mà còn giúp tăng lượng sữa cho con bú và cải thiện vóc dáng đáng kể.
23. Sữa yến mạch
Giàu chất xơ và chất sắt, yến mạch cũng được xem là “ứng cử viên” sáng giá giúp mẹ sau sinh tăng và duy trì nguồn sữa chất lượng cho con bú. Ngoài nấu món sữa thơm ngon, dễ uống mẹ có thể dùng yến mạch nấu cháo hay ăn cùng trái cây, làm bánh cũng có tác dụng tăng sữa đáng kể.
Muốn lợi sữa, mẹ không nên uống gì?
Trên đây là danh sách gợi ý của chuyên gia về các thức uống lợi sữa mẹ sau sinh có thể tham khảo và áp dụng tùy điều kiện, tình hình sức khỏe của bản thân… Bên cạnh đó, mẹ cũng cần nhận biết một số thức uống có thể gây ảnh hưởng đến quá trình tiết sữa, chất lượng sữa cần tránh/ hoặc hạn chế tối đa khi đang cho con bú dưới đây:
1. Rượu, bia và đồ uống có cồn khác
Những thức uống này được xếp đứng đầu… bảng xếp hạng các thức uống ảnh hưởng đến quá trình tiết sữa mẹ vì nó làm thay đổi oxytocin – là hormone quan trọng và cần thiết tác động đến việc tiết sữa. (2)
Chưa kể, người mẹ cho con bú nếu sử dụng bia, rượu cũng như các thức uống có cồn khác có thể gây tác động đến hệ thần kinh khiến trẻ khó ngủ, gián đoạn giấc ngủ, hay khó chịu, cáu kỉnh… do lượng cồn truyền qua cơ thể trẻ thông qua sữa mẹ. Tình trạng này kéo dài sẽ làm suy giảm phát triển nhận thức, ảnh hưởng sức khỏe trẻ.
Trong trường hợp lỡ uống các thức uống có cồn, chuyên gia khuyên mẹ hãy đợi ít nhất 2 – 4 tiếng để cơ thể đào thải chúng ra ngoài trước khi cho con bú. Hoặc tạm thời có thể cho trẻ bú sữa công thức hoặc sữa mẹ đã được vắt ra và trữ đông trước đó (nếu có).
2. Trà xanh và cafe
Tương tự rượu bia và thức uống có cồn, các thức uống chứa caffeine như cà phê hay trà xanh… cũng được liệt kê vào danh sách “cấm kỵ” với những mẹ đang cho con bú. Nhiều nghiên cứu khoa học đã chỉ ra, những thức uống/ thậm chí món ăn có chứa caffeine người mẹ nạp vào cơ thể cũng ảnh hưởng đến chất và lượng sữa mẹ. (3, 4, 5)
3. Nước ngọt các loại
Ngoài các thức uống kể trên, nước ngọt, nước tăng lực, các thức uống thể thao (có thể chứa caffeine và năng lượng rỗng)… cũng được các chuyên gia khuyến cáo mẹ không nên sử dụng khi đang cho con bú, nếu muốn đảm bảo nguồn sữa dồi dào, dinh dưỡng cho con bú cũng như tránh tăng cân không kiểm soát. Ngoài ra, nghiên cứu còn cho thấy bà mẹ đang cho con bú uống nhiều đồ uống có đường có thể ảnh hưởng đến sự phát triển trí não của trẻ. (6)
Một số lưu ý cho mẹ khi dùng thức uống lợi sữa
Cần lưu ý, việc sử dụng các thức uống lợi sữa chỉ là một trong những cách… hỗ trợ mẹ tăng tiết sữa chứ chúng không hoàn toàn quyết định về lượng cũng như chất lượng sữa cho con bú. Bởi để đảm bảo chất và lượng sữa còn phụ thuộc vào chế độ dinh dưỡng sau sinh, việc nghỉ ngơi, thư giãn, quá trình hồi phục sức khỏe thể chất và tinh thần của người mẹ.
Nếu người mẹ có chế độ dinh dưỡng nghèo nàn, không ngủ đủ giấc, tinh thần uể oải, căng thẳng có thể sẽ gây ức chế hormone tiết sữa. Đây là một trong những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến lượng sữa mẹ nên biết.
Để việc sử dụng các thức uống lợi sữa cho con bú đạt hiệu quả tốt nhất mẹ cũng cần biết cách sử dụng đúng. Vậy uống các thức uống lợi sữa thế nào để kích thích sữa mẹ tiết nhiều, hãy tham khảo các bí quyết sau:
- Nên uống nước hay các thức uống lợi sữa trước khi cho con bú ít nhất 10 phút, tốt nhất là uống nóng/ ấm để kích thích sữa tiết nhanh và nhiều.
- Với các thức uống lợi sữa, nên chia lượng nhỏ để uống đều đặn trong một ngày, không nên uống một lần. Đồng thời, cũng không nên uống kết hợp quá nhiều các loại thức uống lợi sữa, nên uống thay phiên hoặc theo liều dùng như hướng dẫn.
- Cần cho con bú đúng cách, đúng tư thế. Trước khi cho trẻ bú nên mát xa ngực nhẹ nhàng để sữa nhanh về hơn. Khi trẻ không bú hết sữa,mẹ nên vắt sữa để lượng sữa được duy trì ổn định.
Trong trường hợp sử dụng các thức uống lợi sữa trên trong thời gian dài nhưng lượng sữa vẫn chưa ra nhiều như mong muốn mẹ cần đi khám bác sĩ chuyên khoa để tìm hiểu nguyên nhân và điều trị kịp thời (nếu có vấn đề) để tránh mất sữa, ảnh hưởng đến lượng sữa cho con bú, không tốt cho sự phát triển. Nếu mới uống một vài ngày đầu, mẹ cần kiên nhẫn theo dõi thêm.
Uống gì để có nhiều sữa cho con bú luôn là vấn đề khiến nhiều mẹ sau sinh đau đầu. Đừng quá lo lắng, với gợi ý các thức uống lợi sữa trong bài viết dưới đây sẽ giúp mẹ có nguồn sữa dồi dào và giàu dưỡng chất giúp con cao lớn, khỏe mạnh và thông minh.
Sữa mẹ giàu dinh dưỡng và kháng thể nên được các chuyên gia sức khỏe khuyến khích nên cho con bú mẹ hoàn toàn trong những tháng đầu đời để đảm bảo sự phát triển toàn diện. Nếu mẹ mong muốn cho con bú sữa mẹ hoàn toàn trong ít nhất 6 tháng đầu đời, hãy tham khảo ngay bài viết dưới đây để tìm cho mình những loại thức uống lợi sữa nhất nhé!
Mẹ cho con bú cần uống bao nhiêu nước mỗi ngày?
sữa mẹ có đến 90% là nước, do đó, việc cung cấp đủ nước cho cơ thể trong thời gian cho con bú rất quan trọng. Nếu uống không đủ nước, cơ thể người mẹ sẽ không thể tiết ra đủ lượng sữa cần thiết cho con bú, dẫn đến trẻ – đặc biệt trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dưới 6 tháng tuổi – bị thiếu dinh dưỡng, ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện thể chất và trí não. Chưa kể, điều này còn khiến cơ thể mẹ bị mất nước không tốt cho quá trình hồi phục sức khỏe sau sinh.
Theo đó, chuyên gia dinh dưỡng khuyên, mỗi ngày mẹ cho con bú nên uống từ 2,5 – 3 lít nước tương đương 8 – 10 ly nước/ ngày. Nước có thể bao gồm nước lọc, sữa, nước canh, súp, nước ép hoa quả tươi…
Một điều mẹ cần ghi nhớ khi uống nước đó là, nên bổ sung cho cơ thể các loại nước ấm như nước lọc, sữa nóng để kích thích sữa tiết ra nhanh và nhiều hơn. Tuy nước quan trọng đối với việc sản xuất sữa, nhưng mẹ cũng không nên uống quá nhiều bởi chúng cũng có thể gây tác dụng ngược, ảnh hưởng đến chất lượng và quá trình sản xuất sữa.
Cách để nhận biết mẹ đã cung cấp đủ lượng nước cơ thể hay chưa cần là quan sát màu sắc nước tiểu. Nước tiểu nếu có màu vàng nhạt nghĩa là đã uống đủ nước, còn màu vàng đậm là dấu hiệu cho thấy cơ thể bị mất nước nhẹ mẹ cần bổ sung thêm.
Uống gì để có nhiều sữa cho con bú: 23 thức uống lợi sữa cho mẹ
Với những người nuôi con bằng sữa mẹ, việc ăn gì để nhiều sữa, uống gì để lợi sữa, tăng cường dinh dưỡng nuôi con khôn lớn luôn là mối quan tâm hàng đầu. Vậy thì, mẹ hãy lưu ngay lại danh sách các thức uống lợi sữa sau đây để tham khảo và áp dụng trong suốt thời gian cho con bú nhé!
1. Uống gì để nhiều sữa: Nước lọc
Nước rất quan trọng đối với cơ thể con người, đặc biệt mẹ sau sinh bởi đây chính là “nguyên liệu” tạo nguồn sữa dồi dào. Như đã nêu trên, 90% thành phần trong sữa mẹ là nước, vì vậy, mẹ cần bổ sung đủ lượng nước lọc cơ thể cần mỗi ngày. (1)
2. Nước ép hoa quả
Các loại sinh tố, nước ép thơm ngon từ trái cây tươi là bưởi, cam quýt, đu đủ, nho, thanh long… chứa rất nhiều vitamin và khoáng chất như vitamin C, B1, B2, B3, canxi, sắt, chất xơ, kali, magie… Những dưỡng chất này không chỉ giúp người mẹ sau sinh mau chóng hồi phục sức khỏe (ngăn ngừa chảy máu sau sinh, tiêu hóa tốt, tạo hồng cầu, bổ sung năng lượng…) mà còn giúp lượng và chất lượng sữa thơm ngon, giàu dinh dưỡng rất tốt cho sự phát triển toàn diện của trẻ.
Những loại trái cây trên, ngoài chế biến thành món sinh tố, nước ép mẹ cũng có thể ăn trực tiếp hàng ngày đều có tác dụng rất tốt.
3. Uống sữa ấm mỗi ngày giúp lợi sữa sau sinh
Uống gì để có nhiều sữa cho con bú? Uống sữa, nhất là sữa ấm trước khi cho con bú ít nhất 10 phút cũng là lời khuyên dành cho các mẹ sau sinh đến từ nhiều chuyên gia dinh dưỡng. Sữa giàu dưỡng chất, uống khi còn ấm nóng sẽ giúp lượng sữa mẹ về nhanh, nhiều và cô đặc hơn.
Lưu ý, với những mẹ ăn ít, ăn không ngon miệng, uống sữa được xem là cách cung cấp dinh dưỡng phù hợp để đảm bảo lượng sữa cho con bú, đồng thời giúp mẹ đảm bảo sức khỏe. Dù vậy, mẹ cũng không nên lạm dụng uống sữa để bỏ bữa thường xuyên nhằm tránh cơ thể chậm hồi phục.
4. Thức uống lợi sữa: Nước gạo lứt rang
Theo phân tích thành phần, trong nước gạo lứt rang có chứa nhiều vitamin nhóm B (bao gồm B1, B2, B3, B5, B6) và các khoáng chất canxi, kali, natri, sắt, selen, magie… – những dưỡng chất rất tốt cho sự tăng trưởng của trẻ.
Hơn nữa, gạo lứt rang còn là thức uống thơm ngon, không gây tăng cân, giải độc, thanh lọc cơ thể hiệu quả. Một công dụng không thể không kể đến của nước gạo lứt rang nữa là “gọi” sữa mẹ về nhiều hơn, thơm hơn. Vì vậy, mẹ đừng quên bổ sung loại thức uống này trong danh sách thức uống lợi sữa sau sinh của mình nhé! Nếu thích, mẹ có thể sử dụng nước gạo lứt rang thay thế nước uống hàng ngày cũng được.
5. Nước vừng đen
Vừng đen được biết đến là một vị thuốc quý trong Đông y do tính bình, có vị ngọt. Sử dụng vừng đen thường xuyên sẽ giúp dưỡng huyết, bổ ngũ tạng, nhuận tràng, sáng mắt, đen tóc, đẹp da và đặc biệt lợi sữa với phụ nữ sau sinh cho con bú.
Vừng đen làm sạch, rang với lửa vừa cho thơm lên sau đó mang xay nhuyễn thành bột để dùng. Mỗi lần sử dụng pha 3 muỗng nhỏ bột với 200ml nước ấm và uống. Mặc dù vừng đen và vừng trắng giống nhau, tuy nhiên uống vừng đen sẽ kích sữa về hiệu quả hơn.
6. Nước từ hỗn hợp các loại đậu
Chứa nhiều các vitamin (vitamin B, C, E), khoáng chất (kali, canxi, sắt, magie), chất xơ… nhóm ngũ cốc họ đậu như đậu đen, đậu đỏ, đậu xanh, đậu nành… không chỉ có lợi cho sức khỏe sản phụ (tốt cho tiêu hóa, tốt cho da, mắt, tốt cho tim mạch, kiểm soát huyết áp, tăng cường miễn dịch…) mà còn lợi sữa, giúp sữa thơm ngon, dinh dưỡng và nhanh về hơn. Vì vậy, hãy thường xuyên uống chúng để cung cấp nguồn sữa dinh dưỡng cho con nhé mẹ!
7. Nước rau má giúp tăng tiết sữa
Với những mẹ thích uống nước rau má, đây cũng là thức uống lợi sữa không nên bỏ qua. Ngoài công dụng lợi sữa, rau má còn có tác dụng làm mát giải nhiệt cơ thể, tăng cường lưu thông khí huyết ở mẹ sau sinh, giúp da dẻ hồng hào.
Dù rau má tốt nhưng cũng cần lưu ý khi sử dụng tăng tiết sữa, mẹ chỉ nên uống rau má 3 lần/ tuần, mỗi lần uống 40g. Uống 1 tháng nên nghỉ nửa tháng để tránh tiêu chảy và tăng đường trong máu…
8. Nước rau ngót, nước chùm ngây
Từ xưa, rau ngót được biết đến là loại rau tốt cho sản phụ khi kích thích tử cung co bóp làm sạch sản dịch nhanh chóng, làm lành vết thương, hoạt huyết, giải độc, lợi tiểu. Bên cạnh đó, rau ngót còn giúp kích thích sữa mẹ về nhiều và chất lượng hơn bởi thành phần chứa nhiều chất đạm, vitamin A, B, C và khoáng chất canxi, sắt…
Cùng với rau ngót, chùm ngây cũng chứa nhiều các chất dinh dưỡng quan trọng, đóng vai trò chủ yếu trong việc tạo sữa. Theo các chuyên gia, thường xuyên dùng rau chùm ngây sau sinh cũng thúc đẩy việc gọi sữa về nhanh chóng.
9. Nước lá thìa là, hạt thìa là
Một số nghiên cứu đã chỉ ra, trong thìa là có chứa thành phần tương tự như nội tiết tố nữ estrogen. Do đó mẹ sau sinh nếu sử dụng thìa là sẽ giúp quá trình tiết sữa của cơ thể diễn ra tốt hơn. Ngoài ra, thìa là còn có công dụng hỗ trợ trị mất ngủ, đau bụng, bổ thận… Tuy nhiên, thìa là có vị cay, hơi đắng, hơi hăng có thể khó sử dụng với một số người.
10. Nước lá mít
Đối với những mẹ sau sinh bị tắc/ hoặc mất sữa, lá mít là “bài thuốc” điều trị hiệu quả theo dân gian. Không chỉ thế, đây còn là một trong những loại thức uống lợi sữa với mùi thơm đặc trưng, vị ngọt khá dễ uống.
11. Nước lá đinh lăng giúp lợi sữa
Mẹ ít sữa nên uống gì, không thể không kể đến lá đinh lăng. Theo Đông y, uống nước lá đinh lăng thường xuyên có thể giúp mẹ tăng nguồn sữa dồi dào cho con bú. Chưa kể, thông tiểu, trị ho, an thần giúp ngủ ngon, chữa kiết lỵ, nhanh lành vết thương cũng là những công dụng của lá đinh lăng đã được kiểm chứng.
12. Uống nước lá chè vằng giúp lợi sữa
Hãm lá chè vằng uống cũng là chọn lựa phù hợp với những chị em nuôi con bằng sữa mẹ. Nếu mẹ muốn có nguồn sữa dồi dào cho con bú, tiêu hóa tốt, ăn uống ngon miệng, cơ thể sớm phục hồi có thể uống lá chè vằng mỗi ngày. Uống nước chè vằng ấm sẽ giúp sữa về nhanh hơn uống nguội.
13. Sữa gạo nếp, gạo tẻ, hạt sen
Hỗn hợp gạo nếp, tẻ, hạt sen nấu nhừ để lấy nước uống cũng có tác dụng kích thích sữa mẹ về nhiều và chất lượng hơn cho con bú. Lưu ý, để nước đạt chất lượng, mẹ không nên nấu quá nhiều gạo, chỉ nên nấu lượng vừa phải thôi nhé!.
14. Nước nụ hoặc lá vối
Loại thức uống (như trà/ hoặc chè) này khá phổ biến với các sản phụ ở miền Bắc. Uống nước nụ hoặc lá vối tươi hoặc đã phơi khô vừa tăng lượng sữa vừa giải nhiệt cơ thể, thanh lọc gan rất tốt.
15. Nước đậu đỏ giúp lợi sữa
Uống nước đậu đỏ sẽ giúp tuyến sữa hoạt động tốt, nhờ vậy cung cấp lượng sữa dồi dào cho con bú. Lưu ý, mẹ nên chọn những hạt đậu đỏ tròn, chắc mẩy, không bị mốc hoặc có mùi lạ rửa sạch, sau đó rang cho dậy mùi thơm và nấu nước uống.
16. Nước lá bồ công anh
Ngoài chứa những dưỡng chất như sắt, canxi, magie, vitamin A, B1, B6… tốt cho sức khỏe người mẹ và trẻ nhỏ, uống nước lá bồ công anh lượng sữa mẹ cũng sẽ được cải thiện. Mẹ có thể uống lá bồ anh công tươi hoặc khô. Nếu uống khô, liều dùng khoảng 10g, nấu với 1 lít nước dùng trong ngày; nếu tươi dùng 50g.
17. Nước hạt bí đỏ
Hạt bí đỏ khô tách bỏ vỏ, xay thành bột hòa với nước ấm, uống trong khoảng 3 đến 5 ngày mẹ sẽ thấy lượng sữa về nhiều hơn. Hoặc mẹ cũng có thể dùng hạt bí đỏ tươi, cho vào cối xay nhuyễn sau đó nấu sôi lên và lọc lấy nước uống.
18. Nước trái cây ngâm infused water
Khác với cách chế biến thức uống từ nước ép hay sinh tố, infused water được biết đến là cách pha chế thức uống từ trái cây tươi (bưởi, dâu, cam, thơm, dưa hấu, việt quất, mâm xôi, dừa, kiwi…) kết hợp một số loại thảo mộc (húng quế, hương thảo…).
Trái cây và thảo mộc sau khi được rửa sạch, cùng ngâm với nước lọc trong vài giờ sẽ hòa quyện với nhau về mùi thơm, màu sắc tạo thành loại thức uống thơm ngon, tốt cho sức khỏe mẹ cho con bú.
19. Trà thảo dược
Các loại thảo dược, thảo mộc là những loại cây vừa có mùi thơm, vừa tốt cho sức khỏe nên rất được ưa chuộng. Trên thị trường hiện đang có bán một số loại trà thảo dược có tác dụng tăng tiết sữa, lợi sữa mẹ sau sinh có thể sử dụng.
Dù vậy, mẹ cũng cần cân nhắc và thận trọng khi sử dụng, nhất là những loại có chứa bạc hà, mùi tây, hoa nhài, cây xô thơm… vì chúng chống tiết sữa cũng như có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ. Do đó, khi muốn sử dụng các loại trà thảo dược, thảo mộc tốt nhất mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước.
20. Sữa hạnh nhân
Không thể không nhắc đến sữa hạnh nhân trong danh sách thực phẩm lợi sữa mẹ cho con bú. Hạt hạnh nhân cực giàu axit béo omega-3 và canxi giúp tăng cường kích thích tố tiết sữa ở mẹ sau sinh.
21. Nước ép rau củ
Nước ép rau củ, đặc biệt là cà rốt rất giàu vitamin A có tác dụng cải thiện đáng kể chất và lượng sữa mẹ. Uống một ly nước ép cà rốt sau bữa ăn sẽ mang đến cho mẹ kết quả đáng ngạc nhiên. Ngoài ra, cà chua cũng rất tốt mẹ hãy thử nhé!
22. Nước ép táo
Ăn một trái táo mỗi ngày sẽ giúp bạn có nguy cơ tránh khỏi bệnh tật. Trong táo chứa nhiều dưỡng chất rất tốt cho sức khỏe. Đặc biệt, nếu mẹ sau sinh mỗi ngày uống một ly nước ép táo không chỉ nhanh chóng hồi phục sức khỏe mà còn giúp tăng lượng sữa cho con bú và cải thiện vóc dáng đáng kể.
23. Sữa yến mạch
Giàu chất xơ và chất sắt, yến mạch cũng được xem là “ứng cử viên” sáng giá giúp mẹ sau sinh tăng và duy trì nguồn sữa chất lượng cho con bú. Ngoài nấu món sữa thơm ngon, dễ uống mẹ có thể dùng yến mạch nấu cháo hay ăn cùng trái cây, làm bánh cũng có tác dụng tăng sữa đáng kể.
Muốn lợi sữa, mẹ không nên uống gì?
Trên đây là danh sách gợi ý của chuyên gia về các thức uống lợi sữa mẹ sau sinh có thể tham khảo và áp dụng tùy điều kiện, tình hình sức khỏe của bản thân… Bên cạnh đó, mẹ cũng cần nhận biết một số thức uống có thể gây ảnh hưởng đến quá trình tiết sữa, chất lượng sữa cần tránh/ hoặc hạn chế tối đa khi đang cho con bú dưới đây:
1. Rượu, bia và đồ uống có cồn khác
Những thức uống này được xếp đứng đầu… bảng xếp hạng các thức uống ảnh hưởng đến quá trình tiết sữa mẹ vì nó làm thay đổi oxytocin – là hormone quan trọng và cần thiết tác động đến việc tiết sữa. (2)
Chưa kể, người mẹ cho con bú nếu sử dụng bia, rượu cũng như các thức uống có cồn khác có thể gây tác động đến hệ thần kinh khiến trẻ khó ngủ, gián đoạn giấc ngủ, hay khó chịu, cáu kỉnh… do lượng cồn truyền qua cơ thể trẻ thông qua sữa mẹ. Tình trạng này kéo dài sẽ làm suy giảm phát triển nhận thức, ảnh hưởng sức khỏe trẻ.
Trong trường hợp lỡ uống các thức uống có cồn, chuyên gia khuyên mẹ hãy đợi ít nhất 2 – 4 tiếng để cơ thể đào thải chúng ra ngoài trước khi cho con bú. Hoặc tạm thời có thể cho trẻ bú sữa công thức hoặc sữa mẹ đã được vắt ra và trữ đông trước đó (nếu có).
2. Trà xanh và cafe
Tương tự rượu bia và thức uống có cồn, các thức uống chứa caffeine như cà phê hay trà xanh… cũng được liệt kê vào danh sách “cấm kỵ” với những mẹ đang cho con bú. Nhiều nghiên cứu khoa học đã chỉ ra, những thức uống/ thậm chí món ăn có chứa caffeine người mẹ nạp vào cơ thể cũng ảnh hưởng đến chất và lượng sữa mẹ. (3, 4, 5)
3. Nước ngọt các loại
Ngoài các thức uống kể trên, nước ngọt, nước tăng lực, các thức uống thể thao (có thể chứa caffeine và năng lượng rỗng)… cũng được các chuyên gia khuyến cáo mẹ không nên sử dụng khi đang cho con bú, nếu muốn đảm bảo nguồn sữa dồi dào, dinh dưỡng cho con bú cũng như tránh tăng cân không kiểm soát. Ngoài ra, nghiên cứu còn cho thấy bà mẹ đang cho con bú uống nhiều đồ uống có đường có thể ảnh hưởng đến sự phát triển trí não của trẻ. (6)
Một số lưu ý cho mẹ khi dùng thức uống lợi sữa
Cần lưu ý, việc sử dụng các thức uống lợi sữa chỉ là một trong những cách… hỗ trợ mẹ tăng tiết sữa chứ chúng không hoàn toàn quyết định về lượng cũng như chất lượng sữa cho con bú. Bởi để đảm bảo chất và lượng sữa còn phụ thuộc vào chế độ dinh dưỡng sau sinh, việc nghỉ ngơi, thư giãn, quá trình hồi phục sức khỏe thể chất và tinh thần của người mẹ.
Nếu người mẹ có chế độ dinh dưỡng nghèo nàn, không ngủ đủ giấc, tinh thần uể oải, căng thẳng có thể sẽ gây ức chế hormone tiết sữa. Đây là một trong những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến lượng sữa mẹ nên biết.
Để việc sử dụng các thức uống lợi sữa cho con bú đạt hiệu quả tốt nhất mẹ cũng cần biết cách sử dụng đúng. Vậy uống các thức uống lợi sữa thế nào để kích thích sữa mẹ tiết nhiều, hãy tham khảo các bí quyết sau:
- Nên uống nước hay các thức uống lợi sữa trước khi cho con bú ít nhất 10 phút, tốt nhất là uống nóng/ ấm để kích thích sữa tiết nhanh và nhiều.
- Với các thức uống lợi sữa, nên chia lượng nhỏ để uống đều đặn trong một ngày, không nên uống một lần. Đồng thời, cũng không nên uống kết hợp quá nhiều các loại thức uống lợi sữa, nên uống thay phiên hoặc theo liều dùng như hướng dẫn.
- Cần cho con bú đúng cách, đúng tư thế. Trước khi cho trẻ bú nên mát xa ngực nhẹ nhàng để sữa nhanh về hơn. Khi trẻ không bú hết sữa,mẹ nên vắt sữa để lượng sữa được duy trì ổn định.
Trong trường hợp sử dụng các thức uống lợi sữa trên trong thời gian dài nhưng lượng sữa vẫn chưa ra nhiều như mong muốn mẹ cần đi khám bác sĩ chuyên khoa để tìm hiểu nguyên nhân và điều trị kịp thời (nếu có vấn đề) để tránh mất sữa, ảnh hưởng đến lượng sữa cho con bú, không tốt cho sự phát triển. Nếu mới uống một vài ngày đầu, mẹ cần kiên nhẫn theo dõi thêm.
