Bà bầu không nên ăn gì trong 3 tháng đầu có lẽ là nỗi băn khoăn của nhiều bậc phụ huynh trong giai đoạn đầu của thai kỳ. Tránh ăn một số loại thực phẩm gây hại sẽ giúp mẹ bầu có một thai kỳ khỏe mạnh hơn.
Thực phẩm nên kiêng trong 3 tháng đầu để phòng dị tật thai nhi
Ba tháng đầu khi mới mang thai là khoảng thời gian đặc biệt quan trọng đối với mỗi người phụ nữ. Vì thế, mẹ bầu rất cần phải có một chế độ ăn uống lành mạnh, đảm bảo đủ chất dinh dưỡng. Ngoài ra, bà bầu cũng nên tránh sử dụng các loại thực phẩm dưới đây:
1. Ăn sống các loại rau mầm
Có thai không nên ăn gì? Rau mầm sống là “cái tên” đầu tiên nằm trong danh sách câu trả lời cho câu hỏi mang thai 3 tháng đầu không nên ăn gì? Phụ nữ mới mang thai đừng ăn sống bất kỳ loại rau mầm nào kể cả giá đỗ. Vi khuẩn có thể tồn tại trong hạt giống trước khi cây mầm lớn và bạn không thể loại bỏ tất cả vi khuẩn nếu chỉ rửa bằng nước mà không nấu chín.
2. Rau quả chưa rửa kỹ và nước hoa quả tươi
Có bầu không nên ăn gì? Để đảm bảo không bị nhiễm khuẩn, bạn nên rửa các loại rau quả thật kỹ dưới vòi nước chảy và ngâm nước muối loãng trước khi ăn cũng như chế biến. Mẹ bầu cần hạn chế ăn các loại rau sống tối đa, vì đây có thể là nguồn gây bệnh tiềm ẩn.
Đối với nước ép hoa quả tươi dù là nước ép tại nhà hàng vẫn không loại trừ nguy cơ hoa quả chưa được rửa sạch trước khi chế biến. Dùng nước ép từ các loại rau củ, trái cây chưa rửa sạch có thể làm tăng nguy cơ nhiễm các loại vi khuẩn có hại, bao gồm cả E. coli và salmonella.
3. Dưa muối
Rất nhiều bà bầu thích ăn rau củ quả muối chua. Thế nhưng, liệu bà bầu ăn rau củ muối chua có tốt hay không?
Bầu 3 tháng đầu không nên ăn gì? Các món rau củ quả muối chua được chế biến bằng cách sử dụng muối trộn chung với một số thân, lá, hoa, quả, củ để lên men chua dưới tác dụng của một số vi sinh vật. Dưa muối đem lại nhiều tác dụng tích cực cho cơ thể và bữa ăn hàng ngày. Nhưng nếu không biết sử dụng đúng cách thì dưa muối đôi khi lại trở thành thứ gây hại.
Dưa muối được vài ngày đầu, vi sinh vật sẽ chuyển hóa nitrat trong các nguyên liệu thành nitric, làm hàm lượng nitric tăng cao, độ pH giảm dần (có nghĩa là độ chua tăng dần lên). Dưa ở giai đoạn này có vị cay, hăng nồng, hơi đắng và chứa nhiều nitrate rất có hại cho cơ thể.
4. Các loại rau, củ dễ gây sảy thai trong tam cá nguyệt đầu tiên
Bầu 3 tháng đầu không nên ăn gì? Một số thực phẩm, rau củ quả bà bầu mang thai 3 tháng đầu nên hạn chế để phòng ngừa nguy cơ sảy thai, động thai sua đây:
- Rau ngót
- Rau răm
- Củ dền
- Đu đủ sống
- Khóm (thơm, dứa)
5. Thịt gia cầm và trứng chưa nấu kỹ
Mới có thai nên kiêng gì? Trong 3 tháng đầu, mẹ có nguy cơ bị ngộ độc thực phẩm do vi khuẩn rất cao vì mức độ phản ứng của cơ thể đối với các loại thức ăn kém vệ sinh nghiêm trọng hơn nhiều. Theo đó, khi mẹ bầu gặp phải tình trạng này, thai nhi ít nhiều cũng bị ảnh hưởng.
Do đó, hãy thêm thịt gia cầm và trứng chưa được nấu chín (trừng ốp la, trứng luộc lòng đào) vào danh sách trả lời cho câu hỏi bầu 3 tháng đầu không nên ăn gì nhé.
6. Các loại hải sản có hàm lượng thủy ngân cao
Bà bầu không nên ăn gì? Hải sản, nhất là các loại cá, là nguồn thực phẩm giàu protein và axit béo omega-3 tốt cho não bộ và mắt nhưng bạn cần có kiến thức cơ bản về các loại cá để có thể đưa ra được những lựa chọn thông minh.
Tuy nhiên, có một vài loại cá và động vật giáp xác mà mẹ bầu nên tránh trong tam cá nguyệt đầu tiên, bởi chúng chứa hàm lượng thủy ngân cao rất nguy hiểm với sức khỏe. Theo đó, lượng thủy ngân này nếu đi vào cơ thể sẽ ảnh hưởng đến hệ thần kinh và sự phát triển của thai nhi:
- Cá kiếm
- Cá kình
- Cá ngừ
- Cá thu vua
- Cá đổng
Cá càng lớn thì hàm lượng thủy ngân càng cao. Đối với cá, hải sản, Cục Vệ sinh An toàn Thực phẩm khuyến khích khi mang thai, các mệ bầu nên ăn tôm, cá hồi, cá cơm, cá rô phi, cá minh thái. Những loại cá và hải sản này chứa ít thủy ngân, được chứng minh là an toàn đối với thai phụ.
7. Hải sản tươi sống, chưa qua chế biến
Có thai không nên ăn gì? Để tránh lây nhiễm các loại vi khuẩn hay virus có hại trong hải sản, bạn nên:
- Tránh ăn cá sống và các động vật giáp xác cũng như các món thường chế biến từ các loại cá sống như sushi, sashimi, hàu sống, sò điệp, ngao
- Tránh hải sản đông lạnh, chưa được nấu chín và các loại thực phẩm hun khói
- Chú ý đến các khuyến cáo về mức độ an toàn và nguồn gốc của các loại hải sản mà bạn ăn
- Chế biến hải sản đúng cách.
Bạn nên nấu cá ở nhiệt độ tối thiểu 60°C. Đối với các loại tôm như tôm hùm hay sò điệp, bạn nên nấu cho đến khi chúng chuyển sang màu trắng sữa. Riêng với trai và hàu, bạn cần nấu cho đến khi vỏ mở ra, đồng thời loại bỏ những con không tách được vỏ.
8. Thịt chưa được nấu chín, thịt nguội, xúc xích
Trong thời gian mang thai, bạn nên ăn các thịt loại đã được nấu chín, tránh tiêu thụ thịt sống hoặc thịt tái, vì chúng có thể chứa toxoplasma hoặc các loại vi khuẩn khác ảnh hưởng đến sức khỏe và thai nhi.
Hơn nữa, các loại thịt nguội hay xúc xích tiềm tàng nhiều mối nguy bởi bệnh Listeria có thể phát triển ở môi trường nhiệt độ thấp như trong tủ lạnh. Vì vậy, bạn nên tránh sử dụng những thực phẩm đông lạnh, thực phẩm ăn liền như thịt nguội hay xúc xích khi mang thai. Bạn có thể làm chín thịt hay xúc xích trước khi sử dụng và phải ăn ngay khi nấu xong.
Nếu phân vân chưa biết mới có thai không nên ăn gì, thì câu trả lời là thịt nội tạng, nhất là gan động vật. Bởi những bộ phận này là nơi tích trữ và đào thải độc tố trong cơ thể động vật. Do vậy, việc tiêu thụ những loại thực phẩm như thế có thể khiến thai nhi bị nhiễm độc, thậm chí gây dị tật bẩm sinh.
Top 10 thực phẩm giúp phòng tránh dị tật thai nhi
1. Các loại đậu và hạt
Các loại đậu và hạt như đậu xanh, đậu tương, đậu đỏ, lạc, vừng đen, vừng trắng… cũng như các loại hạt cứng như óc chó, hạnh nhân… không chỉ có thể làm bữa phụ tuyệt vời của mẹ bầu mà còn có hàm lượng folate vô cùng cao. Đây là thực phẩm ngăn ngừa dị tật thai nhi vô cùng tốt. Đặc biệt đối với các mẹ bầu đang ở 3 tháng đầu thì việc sử dụng các chế phẩm từ các loại hạt này là vô cùng cần thiết.
Các món ăn mẹ bầu có thể dùng như:
- Sữa ngũ cốc, sữa hạnh nhân, sữa óc chó,…
- Ngũ cốc rang.
- Canh đậu đỏ nấu sườn.
- Cháo cá chép đậu xanh
- Chè vừng đen
2. Măng tây
Trong măng tây có chứa lượng folate rất lớn, cứ 180g măng tây có chứa đến 268mcg folate, chiếm 1/3 nhu cầu mỗi ngày của mẹ bầu. Bên cạnh đó, theo nghiên cứu, măng tây còn chứa nhiều chất xơ và các loại vitamin cần thiết như vitamin B6, B12, vitamin C, K, A…
Các món ăn mẹ bầu có thể dùng như:
- Măng tây xào thịt bò hoặc thịt gà
- Súp măng tây
3. Trứng
Vừa nhiều folate lại giàu vitamin B2, protein, vitamin B12. Ngoài ra, trứng là một nguồn choline tuyệt vời. Choline là chất góp phần quan trọng cho quá trình phát triển trí não và sức khỏe của mẹ và bé.
Các món ăn mẹ bầu có thể dùng như:
- Trứng xào nấm
- Canh trứng cà chua
- Trứng kho thịt
- Trứng rán, trứng luộc, trứng hấp,….
4. Rau có màu xanh đậm
Các loại rau như rau bina, cảnh xanh, cải xoăn, súp lơ,… Các loại rau này vừa nhiều chất xơ, ít calo nhưng lại giàu vitamin K, E, sắt và đặc biệt là folate. Ăn nhiều rau còn giúp mẹ bổ sung thêm đầy đủ dưỡng chất mà không sợ béo.
Các món ăn mẹ bầu có thể dùng như: Rau xào, rau luộc, salad, rau nhúng lẩu,… (rau được chế biến sẽ tốt hơn là ăn sống)
Mẹ lưu ý ưu tiên các món canh, xào hoặc hấp để đảm bảo hàm lượng dinh dưỡng.
5. Củ cải đỏ
Trong củ cải đỏ ngoài folate còn có các chất bổ dưỡng khác như magie, vitamin C, chất xơ… Chỉ cần ăn 136g củ cải đỏ là bạ đã cung cấp cho cơ thể tới 147mcg folate tương đương 37% lượng folate hàng ngày.
Các món ăn mẹ bầu có thể dùng như:
- Củ cải đỏ xào thịt
- Củ cải đỏ luộc
- Canh hầm củ cải đỏ
- Súp củ cải đỏ
6. Quả bơ
Bơ là một trái cây tuyệt vời của vùng nhiệt đới. Bơ không chỉ là thực phẩm làm đẹp da mà còn là sự lựa chọn hàng đầu cho mẹ bầu muốn sinh con khỏe mạnh, thông minh. Trong nửa quả bơ sẽ cung cấp cho bạn tới 21% lượng folate cần thiết 1 ngày. Đồng thời, bơ còn giúp bạn giảm táo bón, chướng bụng, đầy hơi.
Các món ăn mẹ bầu có thể dùng như:
- Sinh tố bơ
- Bơ dầm đường sữa
- Salad rau xanh và bơ
- Bơ phết bánh mì nướng
7. Cà rốt
Nổi tiếng với hàm lượng vitamin A cần thiết cho thị giác của thai nhi, thường xuyên ăn cà rốt cũng là cách mẹ bảo vệ cho sự phát triển toàn diện của bé. Với 1 ly nước ép mỗi ngày, mẹ sẽ đáp ứng đáp ứng được 5% nhu cầu folate hàng ngày của cơ thể.
Các món ăn mẹ bầu có thể dùng như:
- Nước ép cà rốt
- Canh súp (cà rốt, khoai tây, củ dền)
- Cà rốt luộc, xào…
8. Bông cải xanh
Không nhiều folate bằng rau bina và măng tây nhưng bông cải xanh cũng là lựa chọn lý tưởng để đổi món cho thực đơn hàng ngày. Chỉ cần 1 chén bông cải xanh đã có thể đáp ứng được 24% nhu cầu folate mỗi ngày của mẹ bầu.
Các món ăn mẹ bầu có thể dùng như:
- Bông cải xanh xào thịt
- Canh bông cải xanh thịt sườn
9. Đậu bắp
Ngoài folate, các loại vitamin và lượng chất xơ trong đậu bắp có thể giúp bầu ngăn ngừa táo bón, tăng cường hệ miễn dịch và tim mạch.
Các món ăn mẹ bầu có thể dùng như:
- Đậu bắp luộc
- Đậu bắp xào rau củ thập cẩm
10. Sữa và chế phẩm từ sữa
Nhắc đến sữa và các chế phẩm từ sữa, hẳn các mẹ bầu sẽ nghĩ ngay đến lượng canxi và protein dồi dào. Nhưng bầu có ngạc nhiên khi biết đây cũng là nguồn axit folic rất dồi dào? Trung bình, cứ 1 ly sữa 250ml, mẹ bầu có thể bổ sung khoảng 15mcg folate cho cơ thể.
Bổ sung đầy đủ lượng sữa tiệt trùng, sữa chua trong quá trình mang thai sẽ giúp mẹ bầu tránh được tình trạng tiền sản giật, nhiễm trùng âm đạo, dị ứng và tiểu đường thai kỳ.
Chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp bạn hạn chế việc sinh con mắc các dị tật bẩm sinh. Tuy nhiên, cũng có nhiều nguyên nhân gây ra dị tật ở thai nhi, như: gene di truyền, môi trường sống… Do đó, cách tốt nhất để bạn chủ động đảm bảo sức khỏe của bé yêu là thăm khám và thực hiện các xét nghiệm sàng lọc sớm từ tuần thai thứ 10.