1000 ngày đầu đời là giai đoạn vô cùng quan trọng, là nền móng cho sự tăng trưởng, sự phát triển và sức khỏe của trẻ trong suốt cuộc đời. Do đó, khi bé 15 tháng không chịu ăn gì, không chịu hợp tác thì nhiều bậc phụ huynh trở nên vô cùng lo lắng. Vậy, bé 15 tháng biếng ăn là do đâu? Bé 15 tháng biếng ăn phải làm sao? Để giải đáp các thắc mắc trên, Nutrihome chia sẻ một số giải pháp cải thiện tình trạng trẻ 15 tháng biếng ăn cùng thực đơn chi tiết cho bé ngay trong bài viết sau.
Dấu hiệu bé 15 tháng biếng ăn
Bé 15 tháng biếng ăn không còn là hiện tượng quá xa lạ với những gia đình có con nhỏ. Chúng ta có thể nhận biết tình trạng này qua một số biểu hiện như:
- Bé có biểu hiện lạnh nhạt với thức ăn: Khi ăn, bé không chịu ăn mà chỉ nhai rồi ngậm ở trong miệng. Trong khi ăn, trẻ tỏ thái độ chán ăn, không mấy hứng thú với các món. Do đó, thời gian ăn của trẻ thường kéo dài lâu hơn gấp 2, thậm chí gấp 3 so với bình thường.
- Bé 15 tháng không chịu ăn gì: Khi gần đến bữa bé thường không cảm thấy đói, thèm ăn, thậm chí còn la hét, quấy khóc hay đổ thức ăn đi nếu bị cha mẹ bắt ép phải ăn. Nếu tình trạng này kéo dài liên tục trong vòng 1 tháng trở lên thì chắc chắn là trẻ đang biếng ăn.
- Thường xuyên bỏ ngang bữa ăn: Bé có các biểu hiện như trèo xuống ghế, không chịu hợp tác với mẹ, chỉ ăn một số món ăn mình thích. Trẻ không tập trung ăn mà dễ bị thu hút bởi một vài yếu tố xung quanh như đồ chơi, tivi, điện thoại,…
- Thể trạng sa sút: Bé bị sụt cân, chậm lớn, chậm tăng cân hoặc chậm tăng trưởng chiều cao dù 15 tháng là giai đoạn phát triển mạnh mẽ ở trẻ.
Trẻ 15 tháng biếng ăn chậm tăng cân có làm sao không?
Nhiều cha mẹ thường chủ quan trước tình trạng biếng ăn ở con mình vì nghĩ rằng bé 15 tháng biếng ăn là một tình huống hoàn toàn bình thường ở trẻ nhỏ. Trẻ 15 tháng biếng ăn chậm tăng cân kéo dài ảnh hưởng ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển của bé, làm cho bé nhẹ cân hơn các bạn cùng trang lứa. Cụ thể:
- Thiếu hụt vi chất: Biếng ăn khiến trẻ không hấp thụ đầy đủ các chất dinh dưỡng dẫn đến cơ thể thiếu hụt một số chất cần thiết. Điều này đặc biệt không tốt với trẻ 15 tháng tuổi.
- Chậm phát triển thể chất: 15 tháng là giai đoạn trẻ dần tập đi và học nói thành thạo, cũng như dần hoàn thiện khả năng vận động, học hỏi, bộc lộ tâm lý và cảm xúc cá nhân. Vì thế, khi bé 15 tháng biếng ăn, tình trạng này sẽ làm giảm khả năng tư duy, khám phá, thích nghi, sự hòa đồng, khả năng giao tiếp,…từ đó trực tiếp ảnh hưởng đến sự phát triển IQ và EQ của trẻ.
- Trẻ dễ mắc bệnh: Thời điểm 15 tháng trẻ rất cần cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng để hệ miễn dịch khỏe mạnh, tăng cường sức đề kháng chống lại vi khuẩn, virus xâm nhập vào cơ thể. Do đó, bé 15 tháng biếng ăn thường có hệ miễn dịch suy giảm, dễ mắc các bệnh viêm nhiễm, cảm cúm, nhiễm trùng hơn trẻ bình thường.
- Ảnh hưởng tâm lý gia đình: Bên cạnh ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ, biếng ăn còn khiến cha mẹ lo lắng, stress. Điều này trở thành một nỗi lo đè nặng trong lòng bố mẹ, khiến không khí gia đình căng thẳng hơn. Nếu cha mẹ tiếp tục ép bé ăn, sẽ gây nên hiện tượng biếng ăn tâm lý, tạo thành một vòng lặp luẩn quẩn khiến bé 15 tháng biếng ăn không dứt.
Nguyên nhân bé 15 tháng tuổi không chịu ăn
Tâm sinh lý của trẻ 15 tuổi rất nhạy cảm nên tình trạng lười ăn, biếng ăn, kén ăn có thể dễ dàng xảy ra vì những lý do rất “trời ơi đất hỡi” khiến nhiều bố mẹ phải “dở khóc dở cười”, trong đó có thể bao gồm:
1. Thực đơn của trẻ không phù hợp
Nguyên nhân khiến trẻ biếng ăn đầu tiên đến từ chính thực đơn hàng ngày của bé. Trẻ nhỏ 15 tháng tuổi rất yêu thích khám phá, bé cảm thấy thích thú trước những món ăn mới lạ nhiều màu sắc. Vì thế, việc mẹ không thường xuyên thay đổi thực đơn dẫn đến chỉ có một vài món thay đổi qua từng ngày cũng làm bé mất hứng thú và biếng ăn.
2. Biếng ăn sinh lý ở trẻ 15 tháng tuổi
15 tháng là giai đoạn trẻ chưa thật sự hoàn thiện cấu trúc răng hàm, vẫn còn vài chiếc răng sữa chưa mọc hẳn. Vậy nên, mẹ cho bé ăn những thức ăn cứng trong giai đoạn này dễ khiến bé không nhai được dẫn đến chứng biếng ăn sinh lý.
Bên cạnh đó, trẻ 15 tháng tuổi có đặc điểm hay tò mò, thích khám phá mọi thứ xung quanh. Vậy nên lúc này, trẻ rất khó để ngồi yên một chỗ tập trung cho bữa ăn mà rất dễ bị xao nhãng bởi các yếu tố bên ngoài như một bộ phim hay, một món đồ chơi đẹp, một tiếng động lạ,….gây nên tình trạng bé 15 tháng biếng ăn sinh lý.
3. Bố mẹ chăm sóc con thiếu khoa học
Cách chăm sóc của bố mẹ cũng là một yếu tố gây nên tình trạng bé 15 tháng biếng ăn. Nhiều phụ huynh có một vài thói quen chăm sóc con thiếu khoa học như:
- Để con chơi điện thoại hoặc xem tivi trong lúc ăn làm con bị xao nhãng, mất tập trung nên không ăn được nhiều.
- Cho con ăn vặt quá nhiều dẫn đến trẻ nhanh no và không còn hứng thú với bữa chính nữa.
- Cho bé ăn không đúng bữa. Nhiều mẹ không sắp xếp thời gian hợp lý, cho bé ăn ngay cả khi bé đã no khiến con chán nản và không muốn ăn nữa.
- Bố mẹ thường ép con ăn theo sở thích dinh dưỡng của mẹ mà quên mất bé cũng có sở thích ăn uống riêng cần được bố mẹ khơi gợi và khám phá.
4. Trẻ 15 tháng lười ăn do vấn đề về bệnh lý
Ở giai đoạn 15 tháng tuổi, hệ miễn dịch của trẻ vẫn chưa hoàn toàn hoàn thiện. Thêm vào đó, nhiều trẻ có tật ngậm tay vào miệng, đưa tay lên mắt mũi ngay sau khi tiếp xúc với vi khuẩn, virus có trên đồ chơi và môi trường xung quanh. Điều này dễ dẫn đến tình trạng biếng ăn bệnh lý ở trẻ. Một số bệnh lý hay gặp khiến trẻ bị biếng ăn đó là:
- Rối loạn tiêu hóa do hệ tiêu hóa ở trẻ 15 tháng vẫn còn non yếu. Biểu hiện của tình trạng này đó là buồn nôn, táo bón, tiêu chảy…
- Đau bụng do ăn phải một số món ăn quá lạnh hoặc cay nóng như kem, đồ chiên rán. Thức ăn không đảm bảo vệ sinh cũng là nguyên nhân khiến trẻ bị đau bụng.
- Các bệnh viêm nhiễm như bệnh tai mũi họng, viêm nhiễm đường ruột… gây ra ho, sốt kéo dài khiến bé mệt mỏi và không muốn ăn nữa.
5. Biếng ăn tâm lý ở trẻ 15 tháng tuổi
Tâm lý khi ăn ảnh hưởng rất lớn đến trạng thái của trẻ. Khi bé 15 tháng tuổi không chịu ăn, nhiều cha mẹ thường có xu hướng quát mắng, thúc ép trẻ ăn. Điều này dẫn đến trẻ sợ hãi, sinh ra tâm lý kháng cự với bữa ăn. Vì thế mà tình trạng biếng ăn tâm lý ngày càng trở nên nghiêm trọng hơn.
6. Bé 15 tháng biếng ăn do thiếu chất
Trẻ không được cung cấp đầy đủ một số chất dinh dưỡng như kẽm, vitamin B1, Lysine và Taurine,.. Những thành phần này tác động đến việc kích thích ăn uống bằng cách tạo ra cảm giác ngon miệng. Khi bị thiếu hụt vi chất, trẻ sẽ ăn nhưng không cảm thấy ngon, từ đó chỉ ăn lấy lệ hoặc không muốn ăn.
7. Bé biếng ăn do bẩm sinh
Trường hợp này xảy ra với khoảng 5% trẻ em. Bé có thể ngủ, chơi đùa như bình thường nhưng hiếm khi nào có cảm giác đói bụng hay thèm ăn, mỗi ngày bé chỉ ăn 1 cử, khiến bé đối mặt với nguy cơ suy dinh dưỡng rất cao.
8. Một số nguyên nhân khác
Ngoài những nguyên nhân kể trên, bé 15 tháng biếng ăn còn có thể do một vài nguyên nhân khác như:
- Trẻ vừa tiêm phòng nên cơ thể lừ đừ, mất tập trung;
- Trẻ đang dùng thuốc kháng sinh nên vị giác;
- Trẻ gặp một số vấn đề về răng miệng như mọc răng, nhiệt miệng,… khiến bé khó khăn khi nhai nuốt gây ra cảm giác chán ăn;
- Do một số yếu tố di truyền.
Một số trường hợp bé 15 tháng biếng ăn thường gặp
1. Bé 15 tháng lười ăn cháo
Từ 1 tuổi trở đi, thực đơn của các con hầu như là các món cháo vì ưu điểm dễ ăn, giàu chất dinh dưỡng. Món cháo rất thích hợp khi hàm răng của bé chưa thực sự hoàn thiện để ăn cơm hay thức ăn thô. Vậy nên, con lười ăn cháo khiến cha mẹ vô cùng lo lắng.
2. Bé 15 tháng không chịu ăn gì, chỉ uống sữa
Sữa rất tốt cho cơ thể nhưng nếu trẻ không ăn gì ngoài sữa rất dễ dẫn tới thiếu hụt chất dinh dưỡng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến dự phát triển của trẻ. Ngoài ra, nếu uống quá nhiều sữa đôi khi lại gây ra tác động tiêu cực đến sức khỏe.
3. Trẻ 15 tháng lười uống sữa ngoài
Nhiều mẹ thấy con không chịu ăn nên đã bổ sung chất cho con bằng việc uống sữa ngoài. Tuy nhiên nhiều bé lại không thực sự hứng thú với loại sữa này bởi sữa công thức tuy có hương vị đa dạng nhưng cũng không có hương vị thơm tự nhiên như sữa mẹ.
4. Bé 15 tháng bỏ ăn, ngậm thức ăn không chịu nuốt
Hiện tượng này rất hay gặp ở trẻ 15 tháng biếng ăn. Bé thường xuyên bỏ bữa, chống đối khi tới bữa ăn. Hoặc ăn nhưng chỉ nhai rồi ngậm ở trong miệng chứ không nuốt. Điều này khiến thời gian ăn bị kéo dài ra rất nhiều.
Trẻ 15 tháng biếng ăn phải làm sao?
Con bị biếng ăn là nỗi băn khoăn và lo lắng hàng ngày của nhiều gia đình. Bé 15 tháng biếng ăn phải làm sao? Dưới đây là một số giải pháp hiệu quả để khắc phục bé 15 tháng tuổi không chịu ăn:
1. Tạo tâm lý thoải mái cho bé khi ăn
Một trạng thái thoải mái, vui vẻ sẽ giúp trẻ hấp thu tốt và ăn được nhiều đồ ăn hơn. Vậy nên, thay vì quát mắng hay ép con ăn thì mẹ hãy tạo nên một không khí thoải mái, dễ chịu trong bữa ăn. Mẹ nên thường xuyên khen ngợi, cổ vũ giúp bé thích thú khi đến bữa hơn.
2. Chỉ nên cho trẻ ăn khi đói để hình thành thói quen
Nên cho trẻ em khi trẻ thấy đói. Lúc này trẻ sẽ có cảm giác thèm ăn và hấp thụ tốt hơn. Cha mẹ có thể để con tham gia một số hoạt động như chạy nhảy, leo trèo… vừa tiêu hao năng lượng, tăng cảm giác đói vừa giúp rèn luyện thể chất của trẻ.
3. Không cho con ăn vặt trước bữa ăn
Ăn vặt quá nhiều vừa không tốt cho sức khỏe lại khiến trẻ không còn hứng thú với bữa chính nữa. Vậy nên, mẹ hãy giảm những món ăn này xuống mức tối thiểu và tập trung xây dựng thực đơn chính thu hút trẻ ăn nhiều hơn.
4. Cân bằng chế độ dinh dưỡng
Chế độ dinh dưỡng cho trẻ cần được chú trọng quan tâm. Chế độ này phải cân bằng và đầy đủ các nhóm chất cần thiết như tinh bột, protein, chất béo, vitamin và khoáng chất.
Ngoài ra, cha mẹ cũng cần chú ý đến thể trạng của bé khi xây dựng chế độ dinh dưỡng. Bởi lẽ nhu cầu của mỗi trẻ là khác nhau. Bạn có thể nhờ đến sự giúp đỡ của chuyên gia dinh dưỡng trong trường hợp này.
Những thực phẩm rất tốt cho trẻ 15 tháng tuổi đó là sữa mẹ, rau xanh, hoa quả chín, gạo, thịt, cá, tôm, trứng….Bố mẹ có thể xem thêm mẫu thực đơn 6 bữa ăn một ngày cho trẻ từ 1 – 2 tuổi được Viện Dinh dưỡng Quốc gia khuyến cáo để hình dung được cách lên thực đơn cân bằng dinh dưỡng cho bé 15 tháng biếng ăn nhé.
5. Thay đổi thực đơn thường xuyên
Một thực đơn hấp dẫn sẽ thu hút sự chú ý và kích thích vị giác của bé. Vậy nên, mẹ cần xây dựng thực đơn cho trẻ 15 tháng tuổi biếng ăn thật hợp lý. Giai đoạn này, thực đơn của bé chủ yếu là các món ăn dặm dễ ăn và bổ dưỡng. Một số món ăn dặm mẹ có thể tham khảo như súp nui rau của, súp bí đỏ, cháo yến mạch, cháo trứng, cháo cá, cháo thịt lợn, cháo tôm, cháo gan bò,…
6. Không thỏa thuận, hứa hẹn để trẻ ăn
Hứa hẹn, giao kèo hay thỏa hiệp các phần thưởng trước khi ăn sẽ gây ra những thói quen không tốt đối với trẻ. Trẻ chỉ muốn ăn thật nhanh để đạt lấy phần thưởng cho xong chứ thực chất lại không có hứng thú với việc ăn uống.
Nếu cha mẹ tiếp tục hứa hẹn và đặt điều kiện để trẻ ăn nhanh, lâu dần sẽ hình thành phản xạ phụ thuộc. Sau này nếu cha mẹ không tiếp tục khen thưởng thì bé sẽ không ăn nữa, khiến tình trạng bé 15 tháng biếng ăn ngày càng trầm trọng thêm.
Do đó, thay vì thỏa thuận, hứa hẹn thì bố mẹ nên khơi gợi sự thích thú ăn uống trong con trẻ bằng cách chế biến các món ăn vừa ngon miệng vừa đẹp mắt, thay đổi thực đơn liên tục,…dần dần sẽ giúp trẻ trân trọng và yêu thích bữa ăn một cách tự nhiên hơn.
7. Tìm hiểu các món ăn yêu thích của con
Cha mẹ nên biết sở thích của con. Những món ăn yêu thích sẽ giúp bé ăn nhiều hơn và hứng thú hơn. Vì trẻ 15 tháng tuổi vẫn chưa biết nói để thể hiện ý kiến của mình, nên bố mẹ chỉ có một cách duy nhất để biết trẻ thích ăn món gì là phải kiên nhẫn THỬ NGHIỆM thường xuyên.
Nếu món nào trẻ thích ăn, trẻ thường sẽ ăn nhiều món đó, nuốt rất nhanh hoặc tỏ ra vui vẻ, phấn khởi khi được ăn món đó. Ở một số trẻ 15 tháng biếng ăn khác, đôi khi biểu hiện chỉ đơn giản là trẻ không nhè thức ăn ra, có thể ăn một món nhiều lần liên tục trong nhiều ngày thì cũng chứng tỏ đó là món trẻ thích ăn mà phụ huynh cần lưu tâm.
8. Trang trí các món ăn đẹp mắt
Trẻ 15 tháng luôn tò mò và bị kích thích trước những sự vật mới lại và giàu màu sắc. Vậy nên, những món ăn đẹp mắt, có màu sắc hấp dẫn, mang những hình dạng đáng yêu sẽ dễ khiến bé trải nghiệm bữa ăn trong sự hào hứng, thay vì bị ép buộc hay cha mẹ phải dụ dỗ bằng cách cho xem màn hình thiết bị điện tử.
9. Tập thói quen ăn uống khoa học cho bé
Một thói quen ăn uống khoa học và hợp lý sẽ giúp bé xây dựng cuộc sống điều độ, không còn cảm giác chán ăn nữa. Một số thói quen tốt đó là:
- Cho bé tự ăn;
- Không xem tivi, điện thoại khi ăn;
- Ăn khi đến bữa và trong thời gian quy định.
10. Bổ sung men vi sinh và vi chất cho trẻ
Men vi sinh (probiotic) là những vi khuẩn có lợi cho đường ruột, hỗ trợ bé tiêu hóa thực phẩm hiệu quả, tăng cường khả năng hấp thu của ruột, làm giảm các triệu chứng táo bón, tiêu chảy, đầy hơi, khó tiêu…nên gián tiếp giúp trẻ nhanh đói và ăn ngon miệng hơn.
Trong khi đó, vi chất dinh dưỡng như nhóm các vitamin B1, B2, B6, B12 và các khoáng chất như kẽm, selen sẽ giúp trẻ ăn ngon miệng hơn, tăng cường cảm giác thèm ăn và kích thích vị giác. Tuy nhiên, chỉ nên bổ sung những chất này theo sự hướng dẫn từ bác sĩ tránh gây tác dụng phụ.
Khi nào cần đưa bé 15 tháng lười ăn đi khám?
Nếu tình trạng bé 15 tháng biếng ăn kéo dài hoặc bé biếng ăn bẩm sinh, cách tốt nhất là cha mẹ nên đưa bé đến bác sĩ dinh dưỡng để có giải pháp phù hợp hơn.
Nutrihome là một phòng khám dinh dưỡng uy tín và chất lượng, là nơi quy tụ của nhiều bác sĩ dinh dưỡng đầu ngành có chuyên môn cao cùng nhiều dịch vụ khám chữa bệnh và chăm sóc sức khỏe cho các bé biếng ăn, chậm phát triển đa dạng, có thể kế đến như dịch vụ “Công Phá” Biếng Ăn – giúp trẻ mau ăn, thích ăn chóng lớn. Đây chắc chắn sẽ là dịch vụ uy tín dành cho các bậc phụ huynh đang lo lắng cho sức khỏe của con em mình.
Bé 15 tháng biếng ăn tuy không thật sự nghiêm trọng nhưng bố mẹ cũng không nên chủ quan khi con không chịu ăn. Hy vọng qua bài viết này, phụ huynh đã biết được trẻ 15 tháng biếng ăn phải làm sao để kích thích bé thèm ăn trở lại. Để khắc phục nhanh và hiệu quả tình trạng bé 15 tháng tuổi không chịu ăn thì tốt nhất là bạn nên đưa con mình đến khám tại cơ sở chuyên khoa có uy tín như Nutrihome. Với đội ngũ y bác sĩ có kinh nghiệm chuyên môn cao, Nutrihome tự tin sẽ giúp bố mẹ dứt điểm tình trạng trẻ 15 tháng biếng ăn, đồng hành cùng bé khôn lớn khỏe mạnh.