Sữa mẹ luôn là nguồn dinh dưỡng tốt nhất giúp bé phát triển và tăng cường hệ miễn dịch khi còn nhỏ. Nhưng sẽ có những giai đoạn sữa mẹ loãng ảnh hưởng đến việc tăng cân của bé. Vậy sữa mẹ loãng phải làm sao cho đặc, mát và đủ chất cho con, hãy cùng Nutrihome tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Sữa mẹ loãng là như thế nào?
Như thế nào là sữa mẹ loãng? Sữa mẹ loãng là sữa có màu trắng trong, trắng đục và có màu như nước vo gạo. Thông thường, đây là dấu hiệu nhận biết sữa chuyển tiếp hoặc sữa trưởng thành (mẹ đã ngừng tiết ra sữa non) (1). Đây là hiện tượng phổ biến thường gặp ở các mẹ đang trong thời kỳ cho con bú.
Sữa mẹ loãng là tình trạng thường gặp đối với các bà mẹ khi cho con bú
Nguyên nhân sữa mẹ loãng
Theo các chuyên gia, chất lượng của sữa mẹ về cơ bản sẽ không có sự khác biệt giữa các bà mẹ, thậm chí lượng sữa tiết ra nhiều hay ít, đặc hay loãng thì các thành phần có trong sữa mẹ cũng vẫn tương tự nhau. Do đó, các mẹ không cần quá lo lắng. Có nhiều nguyên nhân khiến sữa mẹ loãng:
- Sữa mẹ loãng trong vì chứa nhiều nước. Trên thực tế, trong sữa mẹ có đến 90% thành phần là nước nên việc sữa mẹ loãng không phải vấn đề quá lo ngại.
- Sữa đầu thường có màu hơi trong hoặc trắng nhạt và khá loãng. Hiện tượng sữa loãng thường rơi vào sữa đầu. Bởi sữa đầu thường nhiều nước, lactose, protein nên dẫn đến việc nhìn bằng mắt thường sẽ trong hơn và loãng hơn. Những đợt sữa tiết ra sau đó do giàu chất béo và vi khoáng nên trông sẽ đặc hơn.
- Sữa chuyển tiếp và sữa trưởng thành “loãng và trong” hơn so với sữa non. Thành phần trong sữa non có chứa nhiều beta-carotene nên thường có màu vàng hoặc cam (2). Chính vì thế, nhiều mẹ thường lầm tưởng sữa bị loãng hơn so với lúc ban đầu và lo ngại sữa mẹ bị loãng, trong màu nước vo gạo ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ.
- Sữa loãng do mẹ cho bé bú không đúng cách. Nếu mẹ cho trẻ bú không thường xuyên hoặc không đúng cách sẽ khiến chất lượng sữa giảm và ít dần đi. Chính vì thế, để chất lượng sữa “đặc hơn” và sản lượng nhiều hơn, mẹ cần cho bé bú đúng cách và thường xuyên.
- Sữa mẹ loãng do chế độ dinh dưỡng không đảm bảo, nghèo nàn cũng là một trong những nguyên nhân khiến sữa mẹ loãng.
- Sữa mẹ đặc hay loãng cũng sẽ phụ thuộc vào cơ địa của mỗi người mẹ. Các chuyên gia khuyến cáo, mẹ nên cho con bú từ 15-20 phút để bé có thể bú được tới phần sữa đặc hơn (sữa cuối).
Ngoài những nguyên nhân trên, sữa mẹ loãng còn có thể xuất phát từ các nguyên nhân như căng thẳng và mệt mỏi; Sức khỏe không ổn định; Sử dụng chất kích thích (Dùng quá nhiều caffein, hút thuốc lá, uống nhiều rượu, bia,…);…
Sữa mẹ loãng có tốt không? Có đủ chất không?
Sữa mẹ loãng là hiện tượng phổ biến đối với các bà mẹ sau khi sinh khiến tâm lý các mẹ lo lắng bởi không biết liệu sữa có đủ chất dinh dưỡng cho bé hay không. Theo các chuyên gia, sữa mẹ loãng sẽ không ảnh hưởng đến việc cung cấp dinh dưỡng cho bé, bởi hầu hết sữa mẹ đều có thành phần dinh dưỡng như nhau dù đặc hay loãng.
Sữa trưởng thành là sữa được tiết ra sau giai đoạn sữa non 3-4 ngày. Hiện tượng xuống sữa làm cho bầu vú của mẹ căng cứng bởi sữa trưởng thành sẽ được sản xuất với số lượng lớn. Sữa trưởng thành bao gồm 2 loại:
- Sữa đầu: là lượng sữa được tiết ra trong vòng 10 phút đầu tiên khi mẹ cho bé bú. Sữa có đặc điểm loãng và trong như nước vo gạo, nhưng vẫn đảm bảo chứa nhiều dinh dưỡng như đạm, vitamin, khoáng chất…
- Sữa cuối: là lượng sữa tiết ra vào cuối cữ bú của bé. Hàm lượng dinh dưỡng trong sữa lúc này vẫn đảm bảo như sữa đầu, tuy nhiên có thêm nhiều chất béo và chất đạm khiến sữa trở nên đặc hơn.
Mỗi bé sẽ có một khả năng hấp thụ khác nhau, môi trường sống của mỗi bé cũng sẽ khác nhau nên việc tăng cân của bé không phụ thuộc hoàn toàn vào chất lượng sữa của mẹ mà còn do nhiều yếu tố khác tác động đến. Mẹ có thể thực hiện xét nghiệm thành phần dinh dưỡng có trong sữa mẹ nếu còn lo lắng về chất lượng sữa của mình.
Sữa mẹ loãng phải làm sao?
Để cải thiện tình trạng sữa mẹ loãng, các bà mẹ cần chú ý đến việc tăng cường chế độ dinh dưỡng cho khẩu phần ăn, và việc thay đổi chế độ sinh hoạt hàng ngày.
1. Tăng cường chế độ dinh dưỡng cho khẩu phần ăn
- Bổ sung rau xanh và trái cây: Đây đều là nguồn thực phẩm có chứa các nguồn dinh dưỡng thiết yếu như vitamin, chất xơ… Do đó mẹ nên bổ sung rau xanh, hoa quả và cả ngũ cốc trong mỗi bữa ăn.
- Bổ sung thực phẩm giàu DHA giúp bé thông minh: các thực phẩm giàu DHA cho cả mẹ lẫn bé như thịt, cá đều rất cần thiết và quan trọng. Các bà mẹ nên ăn thêm 1-2 bữa cá trong tuần và cũng đừng quên tăng cường thịt để đủ dinh dưỡng chất đạm, protein cho cả mẹ và bé.
- Bổ sung canxi: Canxi là vi chất quan trọng đối với bất cứ ai, đặc biệt là các bà mẹ sau sinh và trẻ nhỏ. Các bà mẹ hãy chú trọng việc tăng cường canxi để hệ xương của trẻ phát triển và tránh được tình trạng loãng xương của mẹ sau này.
- Uống đủ nước: Cũng giống như các vi chất kể trên, nước cũng là một phần không thể thiếu trong chế độ ăn uống khoa học của mẹ và bé. Việc đủ nước cho cơ thể sẽ đảm bảo được lượng sữa mẹ dồi dào. Vì vậy, mẹ nên duy trì 2 lít nước mỗi ngày, tương đương với 8-10 cốc nước.
Một chế độ ăn đầy đủ rau quả sẽ tránh tình trạng sữa mẹ loãng
2. Thay đổi chế độ sinh hoạt hàng ngày
- Chăm sóc sức khoẻ mẹ sau sinh: Không chỉ các yếu tố về dinh dưỡng mà chế độ nghỉ ngơi tập luyện cũng ảnh hưởng đến chất lượng sữa của người mẹ. Cơ thể mẹ sau khi sinh thường sẽ rất mệt mỏi, thể trạng người mẹ không tốt sẽ ảnh hưởng đến lượng sữa tiết ra. Vì vậy, sau khi sinh là lúc cơ thể mẹ phải có một chế độ nghỉ ngơi và thư giãn phù hợp, từ đó kích thích và đảm bảo lượng sữa tiết ra.
- Cho con bú thường xuyên và đúng cách: Một trong những nguyên nhân gây mất sữa, tắc tia sữa, chất lượng sữa kém chính là việc không cho con bú thường xuyên và đúng cách. Nhu cầu bú của bé là nguyên tố quan trọng để kích thích việc tiết sữa bởi cơ chế tiết sữa của mẹ là phụ thuộc vào nhu cầu bú của con. Do đó, mẹ cần chú ý cho bé bú thường xuyên và đúng cách để đảm bảo lượng sữa cần thiết.
- Giữ tinh thần thoải mái và vui vẻ: Theo các chuyên gia, với một tinh thần thoải mái và vui vẻ, tuyến sữa của người mẹ cũng sẽ hoạt động tốt hơn.
- Tránh vận động mạnh: Sau khi sinh, cơ thể mẹ còn rất mệt mỏi nên mẹ cần tránh những vận động mạnh. Chỉ áp dụng những bài tập nhẹ nhàng, thư giãn sẽ giúp tinh thần mẹ thoải mái hơn, giảm nguy cơ trầm cảm sau sinh và cũng là cách để kích thích sữa ra nhiều hơn.
- Nói không với chất kích thích: Rượu, bia, thuốc lá… đều là những tác nhân kích thích gây hại, ảnh hưởng đến hoạt động của tuyến sữa.
- Thực hiện các thói quen sinh hoạt lành mạnh khác: Ngoài các lưu ý cụ thể trên, các mẹ cũng nên thực hiện và kết hợp với các thói quen sinh hoạt lành mạnh khác như massage, tập vật lí trị liệu sau sinh… để tăng chất lượng sữa được tiết ra.
Sữa mẹ loãng và những câu hỏi thường gặp
1. Sữa mẹ loãng có nên cho con bú?
Vẫn nên cho con bú bởi sữa mẹ đặc hay loãng về cơ bản không ảnh hưởng đến các chất dinh dưỡng trong sữa.
2. Sữa mẹ đặc hay loãng thì tốt?
Sữa mẹ đặc hay loãng về cơ bản đều có hàm lượng dinh dưỡng như nhau
3. Uống nhiều nước khiến sữa mẹ loãng có đúng không?
Uống nhiều nước chỉ giúp đảm bảo cơ thể mẹ tiết ra đủ lượng sữa cần thiết, không tác động đến việc sữa đặc hay loãng
4. Sữa mẹ loãng ăn gì cho đặc?
Muốn sữa đặc, me nên ăn bổ sung rau xanh, trái cây, DHA, canxi, nước vào chế độ ăn của mẹ
5. Sữa mẹ loãng con tăng cân chậm phải không?
SAI, vì sữa mẹ loãng nhưng vẫn đảm bảo đủ dinh dưỡng. Việc con có tăng cân hay không còn phụ thuộc vào khả năng hấp thụ của mỗi bé.
6. Sữa mẹ loãng con nhanh đói có đúng không?
SAI, vì sữa mẹ loãng hoàn toàn không ảnh hưởng gì đến chất lượng sữa mà trẻ bú.
Trên đây là những thông tin cần thiết về sữa mẹ loãng mà Nutrihome muốn gửi đến các bậc cha mẹ. Hy vọng qua bài viết trên, các bậc cha mẹ sẽ có thêm hiểu biết cần thiết và kinh nghiệm nuôi con bằng sữa mẹ, tránh những lo lắng không đáng có và duy trì được một chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt khoa học để có nguồn sữa dồi dào và đầy đủ dưỡng chất cho con yêu.
Sữa mẹ luôn là nguồn dinh dưỡng tốt nhất giúp bé phát triển và tăng cường hệ miễn dịch khi còn nhỏ. Nhưng sẽ có những giai đoạn sữa mẹ loãng ảnh hưởng đến việc tăng cân của bé. Vậy sữa mẹ loãng phải làm sao cho đặc, mát và đủ chất cho con, hãy cùng Nutrihome tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Sữa mẹ loãng là như thế nào?
Như thế nào là sữa mẹ loãng? Sữa mẹ loãng là sữa có màu trắng trong, trắng đục và có màu như nước vo gạo. Thông thường, đây là dấu hiệu nhận biết sữa chuyển tiếp hoặc sữa trưởng thành (mẹ đã ngừng tiết ra sữa non) (1). Đây là hiện tượng phổ biến thường gặp ở các mẹ đang trong thời kỳ cho con bú.
Sữa mẹ loãng là tình trạng thường gặp đối với các bà mẹ khi cho con bú
Nguyên nhân sữa mẹ loãng
Theo các chuyên gia, chất lượng của sữa mẹ về cơ bản sẽ không có sự khác biệt giữa các bà mẹ, thậm chí lượng sữa tiết ra nhiều hay ít, đặc hay loãng thì các thành phần có trong sữa mẹ cũng vẫn tương tự nhau. Do đó, các mẹ không cần quá lo lắng. Có nhiều nguyên nhân khiến sữa mẹ loãng:
- Sữa mẹ loãng trong vì chứa nhiều nước. Trên thực tế, trong sữa mẹ có đến 90% thành phần là nước nên việc sữa mẹ loãng không phải vấn đề quá lo ngại.
- Sữa đầu thường có màu hơi trong hoặc trắng nhạt và khá loãng. Hiện tượng sữa loãng thường rơi vào sữa đầu. Bởi sữa đầu thường nhiều nước, lactose, protein nên dẫn đến việc nhìn bằng mắt thường sẽ trong hơn và loãng hơn. Những đợt sữa tiết ra sau đó do giàu chất béo và vi khoáng nên trông sẽ đặc hơn.
- Sữa chuyển tiếp và sữa trưởng thành “loãng và trong” hơn so với sữa non. Thành phần trong sữa non có chứa nhiều beta-carotene nên thường có màu vàng hoặc cam (2). Chính vì thế, nhiều mẹ thường lầm tưởng sữa bị loãng hơn so với lúc ban đầu và lo ngại sữa mẹ bị loãng, trong màu nước vo gạo ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ.
- Sữa loãng do mẹ cho bé bú không đúng cách. Nếu mẹ cho trẻ bú không thường xuyên hoặc không đúng cách sẽ khiến chất lượng sữa giảm và ít dần đi. Chính vì thế, để chất lượng sữa “đặc hơn” và sản lượng nhiều hơn, mẹ cần cho bé bú đúng cách và thường xuyên.
- Sữa mẹ loãng do chế độ dinh dưỡng không đảm bảo, nghèo nàn cũng là một trong những nguyên nhân khiến sữa mẹ loãng.
- Sữa mẹ đặc hay loãng cũng sẽ phụ thuộc vào cơ địa của mỗi người mẹ. Các chuyên gia khuyến cáo, mẹ nên cho con bú từ 15-20 phút để bé có thể bú được tới phần sữa đặc hơn (sữa cuối).
Ngoài những nguyên nhân trên, sữa mẹ loãng còn có thể xuất phát từ các nguyên nhân như căng thẳng và mệt mỏi; Sức khỏe không ổn định; Sử dụng chất kích thích (Dùng quá nhiều caffein, hút thuốc lá, uống nhiều rượu, bia,…);…
Sữa mẹ loãng có tốt không? Có đủ chất không?
Sữa mẹ loãng là hiện tượng phổ biến đối với các bà mẹ sau khi sinh khiến tâm lý các mẹ lo lắng bởi không biết liệu sữa có đủ chất dinh dưỡng cho bé hay không. Theo các chuyên gia, sữa mẹ loãng sẽ không ảnh hưởng đến việc cung cấp dinh dưỡng cho bé, bởi hầu hết sữa mẹ đều có thành phần dinh dưỡng như nhau dù đặc hay loãng.
Sữa trưởng thành là sữa được tiết ra sau giai đoạn sữa non 3-4 ngày. Hiện tượng xuống sữa làm cho bầu vú của mẹ căng cứng bởi sữa trưởng thành sẽ được sản xuất với số lượng lớn. Sữa trưởng thành bao gồm 2 loại:
- Sữa đầu: là lượng sữa được tiết ra trong vòng 10 phút đầu tiên khi mẹ cho bé bú. Sữa có đặc điểm loãng và trong như nước vo gạo, nhưng vẫn đảm bảo chứa nhiều dinh dưỡng như đạm, vitamin, khoáng chất…
- Sữa cuối: là lượng sữa tiết ra vào cuối cữ bú của bé. Hàm lượng dinh dưỡng trong sữa lúc này vẫn đảm bảo như sữa đầu, tuy nhiên có thêm nhiều chất béo và chất đạm khiến sữa trở nên đặc hơn.
Mỗi bé sẽ có một khả năng hấp thụ khác nhau, môi trường sống của mỗi bé cũng sẽ khác nhau nên việc tăng cân của bé không phụ thuộc hoàn toàn vào chất lượng sữa của mẹ mà còn do nhiều yếu tố khác tác động đến. Mẹ có thể thực hiện xét nghiệm thành phần dinh dưỡng có trong sữa mẹ nếu còn lo lắng về chất lượng sữa của mình.
Sữa mẹ loãng phải làm sao?
Để cải thiện tình trạng sữa mẹ loãng, các bà mẹ cần chú ý đến việc tăng cường chế độ dinh dưỡng cho khẩu phần ăn, và việc thay đổi chế độ sinh hoạt hàng ngày.
1. Tăng cường chế độ dinh dưỡng cho khẩu phần ăn
- Bổ sung rau xanh và trái cây: Đây đều là nguồn thực phẩm có chứa các nguồn dinh dưỡng thiết yếu như vitamin, chất xơ… Do đó mẹ nên bổ sung rau xanh, hoa quả và cả ngũ cốc trong mỗi bữa ăn.
- Bổ sung thực phẩm giàu DHA giúp bé thông minh: các thực phẩm giàu DHA cho cả mẹ lẫn bé như thịt, cá đều rất cần thiết và quan trọng. Các bà mẹ nên ăn thêm 1-2 bữa cá trong tuần và cũng đừng quên tăng cường thịt để đủ dinh dưỡng chất đạm, protein cho cả mẹ và bé.
- Bổ sung canxi: Canxi là vi chất quan trọng đối với bất cứ ai, đặc biệt là các bà mẹ sau sinh và trẻ nhỏ. Các bà mẹ hãy chú trọng việc tăng cường canxi để hệ xương của trẻ phát triển và tránh được tình trạng loãng xương của mẹ sau này.
- Uống đủ nước: Cũng giống như các vi chất kể trên, nước cũng là một phần không thể thiếu trong chế độ ăn uống khoa học của mẹ và bé. Việc đủ nước cho cơ thể sẽ đảm bảo được lượng sữa mẹ dồi dào. Vì vậy, mẹ nên duy trì 2 lít nước mỗi ngày, tương đương với 8-10 cốc nước.
Một chế độ ăn đầy đủ rau quả sẽ tránh tình trạng sữa mẹ loãng
2. Thay đổi chế độ sinh hoạt hàng ngày
- Chăm sóc sức khoẻ mẹ sau sinh: Không chỉ các yếu tố về dinh dưỡng mà chế độ nghỉ ngơi tập luyện cũng ảnh hưởng đến chất lượng sữa của người mẹ. Cơ thể mẹ sau khi sinh thường sẽ rất mệt mỏi, thể trạng người mẹ không tốt sẽ ảnh hưởng đến lượng sữa tiết ra. Vì vậy, sau khi sinh là lúc cơ thể mẹ phải có một chế độ nghỉ ngơi và thư giãn phù hợp, từ đó kích thích và đảm bảo lượng sữa tiết ra.
- Cho con bú thường xuyên và đúng cách: Một trong những nguyên nhân gây mất sữa, tắc tia sữa, chất lượng sữa kém chính là việc không cho con bú thường xuyên và đúng cách. Nhu cầu bú của bé là nguyên tố quan trọng để kích thích việc tiết sữa bởi cơ chế tiết sữa của mẹ là phụ thuộc vào nhu cầu bú của con. Do đó, mẹ cần chú ý cho bé bú thường xuyên và đúng cách để đảm bảo lượng sữa cần thiết.
- Giữ tinh thần thoải mái và vui vẻ: Theo các chuyên gia, với một tinh thần thoải mái và vui vẻ, tuyến sữa của người mẹ cũng sẽ hoạt động tốt hơn.
- Tránh vận động mạnh: Sau khi sinh, cơ thể mẹ còn rất mệt mỏi nên mẹ cần tránh những vận động mạnh. Chỉ áp dụng những bài tập nhẹ nhàng, thư giãn sẽ giúp tinh thần mẹ thoải mái hơn, giảm nguy cơ trầm cảm sau sinh và cũng là cách để kích thích sữa ra nhiều hơn.
- Nói không với chất kích thích: Rượu, bia, thuốc lá… đều là những tác nhân kích thích gây hại, ảnh hưởng đến hoạt động của tuyến sữa.
- Thực hiện các thói quen sinh hoạt lành mạnh khác: Ngoài các lưu ý cụ thể trên, các mẹ cũng nên thực hiện và kết hợp với các thói quen sinh hoạt lành mạnh khác như massage, tập vật lí trị liệu sau sinh… để tăng chất lượng sữa được tiết ra.
Sữa mẹ loãng và những câu hỏi thường gặp
1. Sữa mẹ loãng có nên cho con bú?
Vẫn nên cho con bú bởi sữa mẹ đặc hay loãng về cơ bản không ảnh hưởng đến các chất dinh dưỡng trong sữa.
2. Sữa mẹ đặc hay loãng thì tốt?
Sữa mẹ đặc hay loãng về cơ bản đều có hàm lượng dinh dưỡng như nhau
3. Uống nhiều nước khiến sữa mẹ loãng có đúng không?
Uống nhiều nước chỉ giúp đảm bảo cơ thể mẹ tiết ra đủ lượng sữa cần thiết, không tác động đến việc sữa đặc hay loãng
4. Sữa mẹ loãng ăn gì cho đặc?
Muốn sữa đặc, me nên ăn bổ sung rau xanh, trái cây, DHA, canxi, nước vào chế độ ăn của mẹ
5. Sữa mẹ loãng con tăng cân chậm phải không?
SAI, vì sữa mẹ loãng nhưng vẫn đảm bảo đủ dinh dưỡng. Việc con có tăng cân hay không còn phụ thuộc vào khả năng hấp thụ của mỗi bé.
6. Sữa mẹ loãng con nhanh đói có đúng không?
SAI, vì sữa mẹ loãng hoàn toàn không ảnh hưởng gì đến chất lượng sữa mà trẻ bú.
Trên đây là những thông tin cần thiết về sữa mẹ loãng mà Nutrihome muốn gửi đến các bậc cha mẹ. Hy vọng qua bài viết trên, các bậc cha mẹ sẽ có thêm hiểu biết cần thiết và kinh nghiệm nuôi con bằng sữa mẹ, tránh những lo lắng không đáng có và duy trì được một chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt khoa học để có nguồn sữa dồi dào và đầy đủ dưỡng chất cho con yêu.
About the Author
Gần tròn 12 năm công việc nuôi dạy trẻ. Bản thân tôi cho rằng làm người nuôi dạy trẻ có cả nước mắt lẫn nụ cười, vất vả nhưng nhiều phụ huynh không biết, sau một ngày làm việc căng thẳng về nhà không có phụ huynh điện thoại trách mắng là mừng; bù lại hàng ngày thấy các cháu vô tư, khôn lớn từng giờ lại thấy lòng mình như trẻ lại hihi
