Sử dụng thuốc tẩy giun sán là phương pháp phổ biến được khuyến khích để phòng ngừa các bệnh do giun sán trong đường ruột. Tuy nhiên, có nhiều người vẫn thắc mắc về việc sử dụng nhóm thuốc này, nhất là vấn đề nên uống thuốc tẩy giun khi nào.
Giun đường ruột là gì?
Giun là loại ký sinh trùng xâm nhập vào cơ thể người, chúng có khả năng sống và hút chất dinh dưỡng từ vật chủ, thường nằm trong đường ruột. Hầu hết các trường hợp nhiễm giun sán là do nguồn thức ăn, nước uống bị ô nhiễm.
Ở Việt Nam, các loại giun đường ruột phổ biến nhất ở người là giun đũa, giun roi và giun móc. Trẻ em thường bị nhiễm giun kim. Người bị nhiễm giun thường bị khó tiêu, đau bụng, tiêu chảy, thiếu máu, suy dinh dưỡng và có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác. Vì vậy, Bộ Y tế khuyến cáo người dân có ý thức dùng thuốc trị giun định kỳ để bảo vệ sức khỏe của bản thân và gia đình.
Tiêu chí chọn thuốc tẩy giun
Nhìn chung, điều kiện để chọn được một loại thuốc trị giun sán tốt là chọn đúng thuốc đúng bệnh. Nghĩa là nhiễm giun thì dùng thuốc phù hợp để điều trị.
Thuốc Mebendazole
Mebendazole (Fugacar) đây là loại thuốc tiêu diệt giun bằng cách can thiệp vào chức năng tiêu hóa. Từ đó, giun không sử dụng được năng lượng nữa dẫn đến tự tiêu huỷ. Thuốc thường được chọn vì nó có tác dụng tại chỗ và ít gây ra tác dụng phụ. Tuy nhiên, cần lưu ý khi dùng liều cao có thể gây tổn thương gan, suy tủy xương.
Albendazole
Thuốc phá vỡ năng lượng của giun. Ngoài ra, Albendazole có tác dụng diệt trứng, ấu trùng, giun trưởng thành và ấu trùng giun. Xin lưu ý không dùng cho trẻ em bị bệnh gan.
Thuốc tẩy giun Pyrantel
Thuốc hoạt động với cơ chế làm tê liệt các dây thần kinh của giun, giun sau đó được thải ra ngoài theo phân. Ngoài ra, Pyrantel có tác dụng đối với giun chưa trưởng thành nhưng không có tác dụng đối với trứng và ấu trùng giun. Cần lưu ý rằng thuốc có thể gây tăng nhẹ men gan. Vì vậy, thuốc không được dùng cho bệnh nhân suy giảm chức năng gan.
Uống thuốc tẩy giun khi nào?
Ngày nay, thuốc tẩy giun trên thị trường chủ yếu là Mebendazole và Albendazole, với Mebendazole rất dễ sử dụng vì không cần kê đơn. Do đó, bạn có thể tự mua thuốc để tẩy giun cho mình và các thành viên trong gia đình tại các hiệu thuốc. Lưu ý phải tẩy giun định kỳ 6 tháng/lần. Ngoài ra Mebendazole không độc nên liều cho người lớn cũng có thể áp dụng cho trẻ em trên 2 tuổi.
Vậy uống thuốc tẩy giun khi nào? Thuốc có thể uống vào bất kỳ thời điểm nào trong ngày sau khi ăn hoặc lúc đói. Đây là một ưu điểm của thuốc mà không cần nhịn ăn giống như việc sử dụng các loại thuốc trị giun trước đây.
Cách dùng thuốc tẩy giun
Để hạn chế những tác dụng không mong muốn nhưng không phổ biến như đau bụng, buồn nôn,… bạn nên dùng thuốc sau khi ăn sáng. Nếu muốn phát huy tốt nhất tác dụng chống giun thì bạn nên dùng sau 2 giờ ăn tối hoặc sáng sớm khi bụng đói.
Sau khi uống, thuốc bắt đầu được hấp thụ và có tác dụng ngay lập tức, nhưng có thể mất vài ngày để tiêu diệt hết giun.
Tác dụng phụ
Bất kỳ loại thuốc nào cũng có thể có tác dụng phụ không mong muốn và thuốc tẩy giun cũng không ngoại lệ. Mặc dù loại thuốc này tương đối an toàn nhưng một số tác dụng phụ thường gặp như:
- Đầy hơi;
- Tiêu chảy;
- Buồn nôn;
- Khó chịu ở dạ dày như co thắt dạ dày.
Đây không phải là tất cả các tác dụng phụ có thể xảy ra khi dùng thuốc tẩy giun và không phải ai cũng gặp phải những phản ứng trên. Để biết thêm thông tin chi tiết, hãy đọc hướng dẫn cho loại thuốc tẩy giun cụ thể trước khi sử dụng. Nếu bạn nhận thấy bất kỳ dấu hiệu lạ nào sau khi dùng thuốc hãy đến gặp bác sĩ ngay lập tức.
Tần suất tẩy giun như thế nào?
Theo khuyến cáo của WHO, tẩy giun là biện pháp phòng bệnh quan trọng. Việc tẩy giun đặc biệt quan trọng ở những người có nguy cơ mắc bệnh cao, bên cạnh biện pháp an toàn thực phẩm.
Đối với trẻ em
Trẻ em nên uống thuốc tẩy giun mấy lần 1 năm? Câu trả lời là 1-2 lần/năm cho tất cả trẻ em ở những vùng có tỷ lệ nhiễm giun ở trẻ em trên 20%. Vùng có tỷ lệ nhiễm giun sán ở trẻ sơ sinh trên 50% nên tẩy giun với tần suất 2 lần/năm cho trẻ.
- Trẻ từ 12-23 tháng.
- Trẻ em trước tuổi đi học từ 1-4 tuổi.
- Trẻ em từ 5-12 tuổi (có thể lên đến 14 tuổi).
Những đối tượng này nên dùng Albendazole 400mg/lần hoặc Mebendazole 500mg/lần.
Thanh thiếu niên
Thanh thiếu niên hay phụ nữ độ tuổi này không mang thai nên tẩy giun định kỳ 1-2 lần/năm ở những vùng có tỷ lệ nhiễm giun sán trên 20%. Nên tẩy giun với tần suất 2 lần/năm đối với những vùng có tỷ lệ nhiễm giun sán cao trên 50%.
Liều sử dụng Albendazole 400mg/lần và Mebendazole 500mg/lần.
Phụ nữ mang thai
Đối với phụ nữ mang thai nên tẩy giun sau quý 1 của thai kỳ với vùng nhiễm giun sán trên 20% hoặc ở những người thiếu máu do mang thai. Dùng thuốc tẩy giun với liều Albendazole 4400mg/lần và Mebendazole 500mg/lần.
Để đạt được hiệu quả điều trị tối ưu cần phải dùng thuốc đúng thời điểm và thực hiện theo các khuyến cáo tẩy giun để đảm bảo sức khỏe. Nếu bạn có thắc mắc hoặc dấu hiệu nào sau khi tẩy giun thì liên hệ ngay với bác sĩ để được tư vấn cụ thể.
Lưu ý khi dùng thuốc tẩy giun
Khi sử dụng thuốc tẩy giun, bạn cần lưu ý một số điều sau:
- Trước hết, thuốc tẩy giun không phải là thuốc kê đơn, dễ sử dụng và khá an toàn.
- Nhìn chung, với hầu hết các loại thuốc tẩy giun, chỉ cần dùng định kỳ 6 tháng/lần cho trẻ trên 2 tuổi. Đối với trẻ em dưới 2 tuổi, nếu bạn nghi ngờ hoặc phát hiện trẻ bị nhiễm giun, hãy đưa trẻ đi khám. Trẻ cần được làm các xét nghiệm sàng lọc như xét nghiệm máu, xét nghiệm phân theo hướng dẫn của bác sĩ.
- Ngoại trừ Albendazole thì hầu hết các loại thuốc không có tác dụng với trứng và ấu trùng của giun. Vì vậy, nên uống thêm một liều sau 2 đến 4 tuần.
- Nếu các triệu chứng nhiễm giun sán vẫn còn sau khi dùng thuốc, bạn cần đến bệnh viện để kiểm tra và điều trị.
- Một ưu điểm của thuốc tẩy giun sán hiện nay là có thể uống bất kỳ thời điểm nào trong ngày mà không cần nhịn ăn hay uống thuốc xổ.
Trên đây là những thông tin về cách uống thuốc tẩy giun, uống thuốc tẩy giun khi nào thì tốt nhất? Hy vọng với những thông tin này bạn có thể chủ động bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình tốt nhất.
Cao Hiếu
Nguồn tham khảo: Tổng hợp
Sử dụng thuốc tẩy giun sán là phương pháp phổ biến được khuyến khích để phòng ngừa các bệnh do giun sán trong đường ruột. Tuy nhiên, có nhiều người vẫn thắc mắc về việc sử dụng nhóm thuốc này, nhất là vấn đề nên uống thuốc tẩy giun khi nào.
Giun đường ruột là gì?
Giun là loại ký sinh trùng xâm nhập vào cơ thể người, chúng có khả năng sống và hút chất dinh dưỡng từ vật chủ, thường nằm trong đường ruột. Hầu hết các trường hợp nhiễm giun sán là do nguồn thức ăn, nước uống bị ô nhiễm.
Ở Việt Nam, các loại giun đường ruột phổ biến nhất ở người là giun đũa, giun roi và giun móc. Trẻ em thường bị nhiễm giun kim. Người bị nhiễm giun thường bị khó tiêu, đau bụng, tiêu chảy, thiếu máu, suy dinh dưỡng và có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác. Vì vậy, Bộ Y tế khuyến cáo người dân có ý thức dùng thuốc trị giun định kỳ để bảo vệ sức khỏe của bản thân và gia đình.
Tiêu chí chọn thuốc tẩy giun
Nhìn chung, điều kiện để chọn được một loại thuốc trị giun sán tốt là chọn đúng thuốc đúng bệnh. Nghĩa là nhiễm giun thì dùng thuốc phù hợp để điều trị.
Thuốc Mebendazole
Mebendazole (Fugacar) đây là loại thuốc tiêu diệt giun bằng cách can thiệp vào chức năng tiêu hóa. Từ đó, giun không sử dụng được năng lượng nữa dẫn đến tự tiêu huỷ. Thuốc thường được chọn vì nó có tác dụng tại chỗ và ít gây ra tác dụng phụ. Tuy nhiên, cần lưu ý khi dùng liều cao có thể gây tổn thương gan, suy tủy xương.
Albendazole
Thuốc phá vỡ năng lượng của giun. Ngoài ra, Albendazole có tác dụng diệt trứng, ấu trùng, giun trưởng thành và ấu trùng giun. Xin lưu ý không dùng cho trẻ em bị bệnh gan.
Thuốc tẩy giun Pyrantel
Thuốc hoạt động với cơ chế làm tê liệt các dây thần kinh của giun, giun sau đó được thải ra ngoài theo phân. Ngoài ra, Pyrantel có tác dụng đối với giun chưa trưởng thành nhưng không có tác dụng đối với trứng và ấu trùng giun. Cần lưu ý rằng thuốc có thể gây tăng nhẹ men gan. Vì vậy, thuốc không được dùng cho bệnh nhân suy giảm chức năng gan.
Uống thuốc tẩy giun khi nào?
Ngày nay, thuốc tẩy giun trên thị trường chủ yếu là Mebendazole và Albendazole, với Mebendazole rất dễ sử dụng vì không cần kê đơn. Do đó, bạn có thể tự mua thuốc để tẩy giun cho mình và các thành viên trong gia đình tại các hiệu thuốc. Lưu ý phải tẩy giun định kỳ 6 tháng/lần. Ngoài ra Mebendazole không độc nên liều cho người lớn cũng có thể áp dụng cho trẻ em trên 2 tuổi.
Vậy uống thuốc tẩy giun khi nào? Thuốc có thể uống vào bất kỳ thời điểm nào trong ngày sau khi ăn hoặc lúc đói. Đây là một ưu điểm của thuốc mà không cần nhịn ăn giống như việc sử dụng các loại thuốc trị giun trước đây.
Cách dùng thuốc tẩy giun
Để hạn chế những tác dụng không mong muốn nhưng không phổ biến như đau bụng, buồn nôn,… bạn nên dùng thuốc sau khi ăn sáng. Nếu muốn phát huy tốt nhất tác dụng chống giun thì bạn nên dùng sau 2 giờ ăn tối hoặc sáng sớm khi bụng đói.
Sau khi uống, thuốc bắt đầu được hấp thụ và có tác dụng ngay lập tức, nhưng có thể mất vài ngày để tiêu diệt hết giun.
Tác dụng phụ
Bất kỳ loại thuốc nào cũng có thể có tác dụng phụ không mong muốn và thuốc tẩy giun cũng không ngoại lệ. Mặc dù loại thuốc này tương đối an toàn nhưng một số tác dụng phụ thường gặp như:
- Đầy hơi;
- Tiêu chảy;
- Buồn nôn;
- Khó chịu ở dạ dày như co thắt dạ dày.
Đây không phải là tất cả các tác dụng phụ có thể xảy ra khi dùng thuốc tẩy giun và không phải ai cũng gặp phải những phản ứng trên. Để biết thêm thông tin chi tiết, hãy đọc hướng dẫn cho loại thuốc tẩy giun cụ thể trước khi sử dụng. Nếu bạn nhận thấy bất kỳ dấu hiệu lạ nào sau khi dùng thuốc hãy đến gặp bác sĩ ngay lập tức.
Tần suất tẩy giun như thế nào?
Theo khuyến cáo của WHO, tẩy giun là biện pháp phòng bệnh quan trọng. Việc tẩy giun đặc biệt quan trọng ở những người có nguy cơ mắc bệnh cao, bên cạnh biện pháp an toàn thực phẩm.
Đối với trẻ em
Trẻ em nên uống thuốc tẩy giun mấy lần 1 năm? Câu trả lời là 1-2 lần/năm cho tất cả trẻ em ở những vùng có tỷ lệ nhiễm giun ở trẻ em trên 20%. Vùng có tỷ lệ nhiễm giun sán ở trẻ sơ sinh trên 50% nên tẩy giun với tần suất 2 lần/năm cho trẻ.
- Trẻ từ 12-23 tháng.
- Trẻ em trước tuổi đi học từ 1-4 tuổi.
- Trẻ em từ 5-12 tuổi (có thể lên đến 14 tuổi).
Những đối tượng này nên dùng Albendazole 400mg/lần hoặc Mebendazole 500mg/lần.
Thanh thiếu niên
Thanh thiếu niên hay phụ nữ độ tuổi này không mang thai nên tẩy giun định kỳ 1-2 lần/năm ở những vùng có tỷ lệ nhiễm giun sán trên 20%. Nên tẩy giun với tần suất 2 lần/năm đối với những vùng có tỷ lệ nhiễm giun sán cao trên 50%.
Liều sử dụng Albendazole 400mg/lần và Mebendazole 500mg/lần.
Phụ nữ mang thai
Đối với phụ nữ mang thai nên tẩy giun sau quý 1 của thai kỳ với vùng nhiễm giun sán trên 20% hoặc ở những người thiếu máu do mang thai. Dùng thuốc tẩy giun với liều Albendazole 4400mg/lần và Mebendazole 500mg/lần.
Để đạt được hiệu quả điều trị tối ưu cần phải dùng thuốc đúng thời điểm và thực hiện theo các khuyến cáo tẩy giun để đảm bảo sức khỏe. Nếu bạn có thắc mắc hoặc dấu hiệu nào sau khi tẩy giun thì liên hệ ngay với bác sĩ để được tư vấn cụ thể.
Lưu ý khi dùng thuốc tẩy giun
Khi sử dụng thuốc tẩy giun, bạn cần lưu ý một số điều sau:
- Trước hết, thuốc tẩy giun không phải là thuốc kê đơn, dễ sử dụng và khá an toàn.
- Nhìn chung, với hầu hết các loại thuốc tẩy giun, chỉ cần dùng định kỳ 6 tháng/lần cho trẻ trên 2 tuổi. Đối với trẻ em dưới 2 tuổi, nếu bạn nghi ngờ hoặc phát hiện trẻ bị nhiễm giun, hãy đưa trẻ đi khám. Trẻ cần được làm các xét nghiệm sàng lọc như xét nghiệm máu, xét nghiệm phân theo hướng dẫn của bác sĩ.
- Ngoại trừ Albendazole thì hầu hết các loại thuốc không có tác dụng với trứng và ấu trùng của giun. Vì vậy, nên uống thêm một liều sau 2 đến 4 tuần.
- Nếu các triệu chứng nhiễm giun sán vẫn còn sau khi dùng thuốc, bạn cần đến bệnh viện để kiểm tra và điều trị.
- Một ưu điểm của thuốc tẩy giun sán hiện nay là có thể uống bất kỳ thời điểm nào trong ngày mà không cần nhịn ăn hay uống thuốc xổ.
Trên đây là những thông tin về cách uống thuốc tẩy giun, uống thuốc tẩy giun khi nào thì tốt nhất? Hy vọng với những thông tin này bạn có thể chủ động bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình tốt nhất.
Cao Hiếu
Nguồn tham khảo: Tổng hợp
About the Author
Gần tròn 12 năm công việc nuôi dạy trẻ. Bản thân tôi cho rằng làm người nuôi dạy trẻ có cả nước mắt lẫn nụ cười, vất vả nhưng nhiều phụ huynh không biết, sau một ngày làm việc căng thẳng về nhà không có phụ huynh điện thoại trách mắng là mừng; bù lại hàng ngày thấy các cháu vô tư, khôn lớn từng giờ lại thấy lòng mình như trẻ lại hihi
