HIV là viết tắt của human immunodeficiency virus, có nghĩa là virus gây suy giảm miễn dịch ở người. Khi vào cơ thể, virus này sẽ khiến hệ miễn dịch trở nên suy yếu và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh khác.
Mặc dù hầu hết chúng ta đều đã từng nghe nói về HIV/AIDS nhưng nhiều người còn chưa hiểu đúng về thời gian mà HIV có thể sống ở bên ngoài cơ thể.
Trên thực tế, một khi ra khỏi cơ thể thì virus này không tồn tại được lâu, từ khi ở trong môi trường lý tưởng.
HIV là một loại virus nguy hiểm mà cơ thể không thể tự tiêu diệt và rất dễ lây lan ra môi trường bên ngoài. Tuy nhiên, sau đó nó sẽ nhanh chóng không còn hoạt động (bất hoạt) hoặc bị chết. Một khi đã bất hoạt thì HIV sẽ không thể hoạt động trở lại được nữa.
HIV lây truyền như thế nào?
HIV lây truyền qua máu và các chất dịch cơ thể khác, gồm có tinh dịch, dịch âm đạo, dịch hậu môn và sữa mẹ.
Sự lây truyền có thể xảy ra khi quan hệ tình dục, dùng chung bơm kim tiêm, lây từ mẹ sang con, tiếp xúc vết thương hở hoặc dùng chung vật dụng có dính máu của người nhiễm HIV,…
Các yếu tố ảnh hưởng đến thời gian tồn tại của HIV bên ngoài cơ thể gồm có:
- Nhiệt độ: HIV vẫn có thể sống và hoạt động khi ở trong môi trường lạnh nhưng sẽ bị tiêu diệt bởi nhiệt độ cao.
- Ánh sáng mặt trời: tia cực tím trong ánh nắng mặt trời sẽ phá hủy virus và khiến chúng không còn khả năng sinh sản.
- Số lượng virus trong chất dịch: nói chung, số lượng HIV trong chất dịch càng cao thì thời gian để tất cả chúng trở nên bất hoạt sẽ càng lâu.
- Mức độ axit: HIV tồn tại tốt nhất trong môi trường có độ pH ở mức 7 và không thể hoạt động trong môi trường có tính axit, cho dù chỉ rất nhẹ.
- Độ ẩm môi trường: sấy khô cũng sẽ làm cho virus bất hoạt.
Nếu bất kỳ yếu tố nào trong số này không ở mức lý tưởng thì thời gian tồn tại của HIV sẽ giảm đi.
Thời gian tồn tại ngoài môi trường
HIV không thể tồn tại lâu ở ngoài môi trường hay nói cách khác là bên ngoài cơ thể. Khi chất dịch rời khỏi cơ thể và tiếp xúc với không khí thì sẽ nhanh chóng khô lại. Lúc này, virus sẽ không còn hoạt động được nữa. Một khi không hoạt động, HIV sẽ chết và không còn khả năng lây truyền.
Một số nghiên cứu cho thấy, ngay cả khi tồn tại ở nồng độ cao hơn nhiều so với nồng độ thường thấy trong chất dịch cơ thể và máu của những người nhiễm HIV thì 90 đến 99% virus sẽ không còn hoạt động chỉ trong vòng vài giờ sau khi tiếp xúc với không khí.
Vì vậy, bạn sẽ không thể bị nhiễm HIV từ các bề mặt, chẳng hạn như bệ xí trong nhà vệ sinh. Cho đến nay chưa từng có trường hợp nào lây truyền HIV qua con đường này.
Thời gian tồn tại trong tinh trùng ngoài cơ thể
Tinh dịch hay dịch tiết âm đạo, dịch hậu môn và sữa mẹ cũng không thể bảo vệ HIV và giúp virus tồn tại lâu hơn bên ngoài cơ thể. Ngay sau khi chất dịch chứa HIV ra khỏi cơ thể và tiếp xúc với không khí thì sẽ bắt đầu khô và virus trở nên bất hoạt.
Thời gian tồn tại trong máu ngoài cơ thể
Ở bên ngoài cơ thể, HIV trong máu có thể hoạt động trong vài ngày, ngay cả khi máu đã khô. Tuy nhiên, số lượng virus thường chỉ rất ít và khả năng lây truyền bệnh là không cao.
Thời gian tồn tại của HIV bên trong ống tiêm sẽ lâu hơn. Sau khi được sử dụng bởi người có tải lượng virus cao, lượng HIV trong ống tiêm sẽ đủ để lây truyền sang người khác. Vì nằm trong ống tiêm nên máu không tiếp xúc với không khí như trên các bề mặt khác.
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC), khi nhiệt độ và các yếu tố khác ở mức lý tưởng, HIV có thể tồn tại lên đến 42 ngày trong ống tiêm nhưng điều này chủ yếu chỉ xảy ra ở nhiệt độ thấp (4 độ C) trong tủ bảo quản.
Khi ở nhiệt độ phòng, HIV có thể sống được đến 21 ngày và có thể tồn tại đến 7 ngày ở nhiệt độ cao hơn.
Thời gian tồn tại trong môi trường nước
Một nghiên cứu đã cho thấy rằng sau 1 đến 2 tiếng ngâm trong nước máy, chỉ có 10% HIV còn hoạt động. Sau 8 tiếng, tỷ lệ giảm xuống chỉ còn 0.1%. Điều này cho thấy rằng HIV không tồn tại được lâu khi tiếp xúc với nước.
Tóm tắt bài viết
Sau khi rời khỏi cơ thể, HIV chỉ có thể hoạt động và có khả năng lây truyền trong một thời gian rất ngắn, trừ khi ở trong môi trường lý tưởng.
Do có nhiều thông tin không chính xác về nguy cơ lây nhiễm HIV khi tiếp xúc với chất dịch có virus trên các bề mặt, trong không khí hoặc trong nước, CDC đã đưa ra khẳng định HIV không thể lây truyền qua những con đường này.
Trên thực tế, ngoại trừ dùng chung bơm kim tiêm, chưa từng có trường hợp nào được ghi nhận bị nhiễm HIV do tiếp xúc thông thường với chất dịch bị nhiễm bệnh ở ngoài môi trường.
HIV là viết tắt của human immunodeficiency virus, có nghĩa là virus gây suy giảm miễn dịch ở người. Khi vào cơ thể, virus này sẽ khiến hệ miễn dịch trở nên suy yếu và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh khác.
Mặc dù hầu hết chúng ta đều đã từng nghe nói về HIV/AIDS nhưng nhiều người còn chưa hiểu đúng về thời gian mà HIV có thể sống ở bên ngoài cơ thể.
Trên thực tế, một khi ra khỏi cơ thể thì virus này không tồn tại được lâu, từ khi ở trong môi trường lý tưởng.
HIV là một loại virus nguy hiểm mà cơ thể không thể tự tiêu diệt và rất dễ lây lan ra môi trường bên ngoài. Tuy nhiên, sau đó nó sẽ nhanh chóng không còn hoạt động (bất hoạt) hoặc bị chết. Một khi đã bất hoạt thì HIV sẽ không thể hoạt động trở lại được nữa.
HIV lây truyền như thế nào?
HIV lây truyền qua máu và các chất dịch cơ thể khác, gồm có tinh dịch, dịch âm đạo, dịch hậu môn và sữa mẹ.
Sự lây truyền có thể xảy ra khi quan hệ tình dục, dùng chung bơm kim tiêm, lây từ mẹ sang con, tiếp xúc vết thương hở hoặc dùng chung vật dụng có dính máu của người nhiễm HIV,…
Các yếu tố ảnh hưởng đến thời gian tồn tại của HIV bên ngoài cơ thể gồm có:
- Nhiệt độ: HIV vẫn có thể sống và hoạt động khi ở trong môi trường lạnh nhưng sẽ bị tiêu diệt bởi nhiệt độ cao.
- Ánh sáng mặt trời: tia cực tím trong ánh nắng mặt trời sẽ phá hủy virus và khiến chúng không còn khả năng sinh sản.
- Số lượng virus trong chất dịch: nói chung, số lượng HIV trong chất dịch càng cao thì thời gian để tất cả chúng trở nên bất hoạt sẽ càng lâu.
- Mức độ axit: HIV tồn tại tốt nhất trong môi trường có độ pH ở mức 7 và không thể hoạt động trong môi trường có tính axit, cho dù chỉ rất nhẹ.
- Độ ẩm môi trường: sấy khô cũng sẽ làm cho virus bất hoạt.
Nếu bất kỳ yếu tố nào trong số này không ở mức lý tưởng thì thời gian tồn tại của HIV sẽ giảm đi.
Thời gian tồn tại ngoài môi trường
HIV không thể tồn tại lâu ở ngoài môi trường hay nói cách khác là bên ngoài cơ thể. Khi chất dịch rời khỏi cơ thể và tiếp xúc với không khí thì sẽ nhanh chóng khô lại. Lúc này, virus sẽ không còn hoạt động được nữa. Một khi không hoạt động, HIV sẽ chết và không còn khả năng lây truyền.
Một số nghiên cứu cho thấy, ngay cả khi tồn tại ở nồng độ cao hơn nhiều so với nồng độ thường thấy trong chất dịch cơ thể và máu của những người nhiễm HIV thì 90 đến 99% virus sẽ không còn hoạt động chỉ trong vòng vài giờ sau khi tiếp xúc với không khí.
Vì vậy, bạn sẽ không thể bị nhiễm HIV từ các bề mặt, chẳng hạn như bệ xí trong nhà vệ sinh. Cho đến nay chưa từng có trường hợp nào lây truyền HIV qua con đường này.
Thời gian tồn tại trong tinh trùng ngoài cơ thể
Tinh dịch hay dịch tiết âm đạo, dịch hậu môn và sữa mẹ cũng không thể bảo vệ HIV và giúp virus tồn tại lâu hơn bên ngoài cơ thể. Ngay sau khi chất dịch chứa HIV ra khỏi cơ thể và tiếp xúc với không khí thì sẽ bắt đầu khô và virus trở nên bất hoạt.
Thời gian tồn tại trong máu ngoài cơ thể
Ở bên ngoài cơ thể, HIV trong máu có thể hoạt động trong vài ngày, ngay cả khi máu đã khô. Tuy nhiên, số lượng virus thường chỉ rất ít và khả năng lây truyền bệnh là không cao.
Thời gian tồn tại của HIV bên trong ống tiêm sẽ lâu hơn. Sau khi được sử dụng bởi người có tải lượng virus cao, lượng HIV trong ống tiêm sẽ đủ để lây truyền sang người khác. Vì nằm trong ống tiêm nên máu không tiếp xúc với không khí như trên các bề mặt khác.
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC), khi nhiệt độ và các yếu tố khác ở mức lý tưởng, HIV có thể tồn tại lên đến 42 ngày trong ống tiêm nhưng điều này chủ yếu chỉ xảy ra ở nhiệt độ thấp (4 độ C) trong tủ bảo quản.
Khi ở nhiệt độ phòng, HIV có thể sống được đến 21 ngày và có thể tồn tại đến 7 ngày ở nhiệt độ cao hơn.
Thời gian tồn tại trong môi trường nước
Một nghiên cứu đã cho thấy rằng sau 1 đến 2 tiếng ngâm trong nước máy, chỉ có 10% HIV còn hoạt động. Sau 8 tiếng, tỷ lệ giảm xuống chỉ còn 0.1%. Điều này cho thấy rằng HIV không tồn tại được lâu khi tiếp xúc với nước.
Tóm tắt bài viết
Sau khi rời khỏi cơ thể, HIV chỉ có thể hoạt động và có khả năng lây truyền trong một thời gian rất ngắn, trừ khi ở trong môi trường lý tưởng.
Do có nhiều thông tin không chính xác về nguy cơ lây nhiễm HIV khi tiếp xúc với chất dịch có virus trên các bề mặt, trong không khí hoặc trong nước, CDC đã đưa ra khẳng định HIV không thể lây truyền qua những con đường này.
Trên thực tế, ngoại trừ dùng chung bơm kim tiêm, chưa từng có trường hợp nào được ghi nhận bị nhiễm HIV do tiếp xúc thông thường với chất dịch bị nhiễm bệnh ở ngoài môi trường.
About the Author
Gần tròn 12 năm công việc nuôi dạy trẻ. Bản thân tôi cho rằng làm người nuôi dạy trẻ có cả nước mắt lẫn nụ cười, vất vả nhưng nhiều phụ huynh không biết, sau một ngày làm việc căng thẳng về nhà không có phụ huynh điện thoại trách mắng là mừng; bù lại hàng ngày thấy các cháu vô tư, khôn lớn từng giờ lại thấy lòng mình như trẻ lại hihi
